Quyết định 2847/QĐ-BYT năm 2025 phê duyệt Đề án “Tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040” do Bộ trưởng Bộ Y tế ban hành

QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN “TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG, VẬN ĐỘNG HIẾN TẶNG MÔ, BỘ PHẬN CƠ THỂ NGƯỜI GIAI ĐOẠN 2025 - 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2040’''

BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ

Căn cứ Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác ngày 29 tháng 11 năm 2006;

Căn cứ Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 ngày 25 tháng 6 năm 2015;

Căn cứ Nghị định số 42/2025/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;

Căn cứ Nghị định số 56/2008/NĐ-CP ngày 29/4/2008 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động của ngân hàng mô và Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người;

Căn cứ Thông tư số 48/2024/TT-BYT ngày 31 tháng 12 năm 2024 của Bộ Y tế về quy định về đăng ký ghép và nguyên tắc điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người hiến sau khi chết;

Căn cứ Quyết định số 2002/QĐ-TTg ngày 10 tháng 11 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người trực thuộc Bộ Y tế;

Căn cứ Quyết định số 201/QĐ-TTg ngày 27 tháng 02 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050;

Căn cứ Quyết định số 195 - QĐ/BCSĐ ngày 15 tháng 01 năm 2024 của Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế về Quyết định ban hành Chương trình làm việc của Ban cán sự đảng giai đoạn 2024 - 2025 giao Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người phối hợp các đơn vị xây dựng “Báo cáo xin ý kiến xây dựng Đề án truyền thông vận động hiến mô tạng trong ngành y tế”;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và Giám đốc Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Đề án tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040

(Bao gồm Đề án và Phụ lục kế hoạch hoạt động chi tiết triển khai Đề án kèm theo).

Điều 2. Căn cứ nội dung Đề án và Phụ lục kế hoạch hoạt động chi tiết triển khai Đề án tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040 đã được Bộ Y tế phê duyệt, Thủ trưởng đơn vị được giao nhiệm vụ có trách nhiệm:

1. Lập dự toán chi tiết gửi Bộ Y tế (qua Vụ Kế hoạch - Tài chính là đầu mối tổng hợp trình Bộ) xem xét, tổng hợp gửi Bộ Tài chính đề xuất kinh phí đối với các nội dung Đề án và Phụ lục Kế hoạch hoạt động chi tiết triển khai Đề án tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040 được Bộ Y tế phê duyệt.

2. Phê duyệt dự toán chi tiết kế hoạch hoạt động (khi được giao dự toán) để triển khai nhiệm vụ theo hướng dẫn của Bộ Y tế bảo đảm đúng quy định của pháp luật và các văn bản hướng dẫn liên quan; quản lý và sử dụng ngân sách theo quy định Luật Ngân sách Nhà nước và các văn bản hướng dẫn hiện hành đảm bảo chất lượng, hiệu quả, tiết kiệm; nâng cao kỷ luật ngân sách nhà nước, chi trong phạm vi dự toán được giao, được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm đúng các chế độ, chi tiêu tài chính hiện hành. Thực hiện nghiêm Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Luật Phòng chống tham nhũng.

3. Báo cáo Bộ Y tế tình hình triển khai các nhiệm vụ theo quy định.

4. Báo cáo Bộ Y tế (qua Vụ Kế hoạch - Tài chính) về tiến độ giải ngân các hoạt động. Chịu trách nhiệm toàn bộ về tiến độ giải ngân các hoạt động theo quy định.

5. Chịu trách nhiệm toàn diện về số liệu báo cáo và không bị trùng lặp giữa các nguồn kinh phí và hoạt động của các đơn vị.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.

Điều 4. Các ông, bà Chánh Văn phòng Bộ Y tế; Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh; Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính; Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người và Thủ trưởng các đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

ĐỀ ÁN

TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG, VẬN ĐỘNG HIẾN TẶNG MÔ, BỘ PHẬN CƠ THỂ NGƯỜI GIAI ĐOẠN 2025-2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2040
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2847/QĐ-BYT ngày 09 tháng 09 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Y tế)

QUYẾT ĐỊNH

PHÊ DUYỆT ĐỀ ÁN “TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG, VẬN ĐỘNG HIẾN TẶNG MÔ, BỘ PHẬN CƠ THỂ NGƯỜI GIAI ĐOẠN 2025 - 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2040’''

BỘ TRƯỞNG BỘ Y TẾ

Căn cứ Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác ngày 29 tháng 11 năm 2006;

Căn cứ Luật Ngân sách nhà nước số 83/2015/QH13 ngày 25 tháng 6 năm 2015;

Căn cứ Nghị định số 42/2025/NĐ-CP ngày 27 tháng 02 năm 2025 của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Bộ Y tế;

Căn cứ Nghị định số 56/2008/NĐ-CP ngày 29/4/2008 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động của ngân hàng mô và Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người;

Căn cứ Thông tư số 48/2024/TT-BYT ngày 31 tháng 12 năm 2024 của Bộ Y tế về quy định về đăng ký ghép và nguyên tắc điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người hiến sau khi chết;

Căn cứ Quyết định số 2002/QĐ-TTg ngày 10 tháng 11 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người trực thuộc Bộ Y tế;

Căn cứ Quyết định số 201/QĐ-TTg ngày 27 tháng 02 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021- 2030, tầm nhìn đến năm 2050;

Căn cứ Quyết định số 195 - QĐ/BCSĐ ngày 15 tháng 01 năm 2024 của Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế về Quyết định ban hành Chương trình làm việc của Ban cán sự đảng giai đoạn 2024 - 2025 giao Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người phối hợp các đơn vị xây dựng “Báo cáo xin ý kiến xây dựng Đề án truyền thông vận động hiến mô tạng trong ngành y tế”;

Theo đề nghị của Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh và Giám đốc Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người.

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Đề án tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040

(Bao gồm Đề án và Phụ lục kế hoạch hoạt động chi tiết triển khai Đề án kèm theo).

Điều 2. Căn cứ nội dung Đề án và Phụ lục kế hoạch hoạt động chi tiết triển khai Đề án tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040 đã được Bộ Y tế phê duyệt, Thủ trưởng đơn vị được giao nhiệm vụ có trách nhiệm:

1. Lập dự toán chi tiết gửi Bộ Y tế (qua Vụ Kế hoạch - Tài chính là đầu mối tổng hợp trình Bộ) xem xét, tổng hợp gửi Bộ Tài chính đề xuất kinh phí đối với các nội dung Đề án và Phụ lục Kế hoạch hoạt động chi tiết triển khai Đề án tăng cường hoạt động truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040 được Bộ Y tế phê duyệt.

2. Phê duyệt dự toán chi tiết kế hoạch hoạt động (khi được giao dự toán) để triển khai nhiệm vụ theo hướng dẫn của Bộ Y tế bảo đảm đúng quy định của pháp luật và các văn bản hướng dẫn liên quan; quản lý và sử dụng ngân sách theo quy định Luật Ngân sách Nhà nước và các văn bản hướng dẫn hiện hành đảm bảo chất lượng, hiệu quả, tiết kiệm; nâng cao kỷ luật ngân sách nhà nước, chi trong phạm vi dự toán được giao, được cấp có thẩm quyền phê duyệt, bảo đảm đúng các chế độ, chi tiêu tài chính hiện hành. Thực hiện nghiêm Luật Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; Luật Phòng chống tham nhũng.

3. Báo cáo Bộ Y tế tình hình triển khai các nhiệm vụ theo quy định.

4. Báo cáo Bộ Y tế (qua Vụ Kế hoạch - Tài chính) về tiến độ giải ngân các hoạt động. Chịu trách nhiệm toàn bộ về tiến độ giải ngân các hoạt động theo quy định.

5. Chịu trách nhiệm toàn diện về số liệu báo cáo và không bị trùng lặp giữa các nguồn kinh phí và hoạt động của các đơn vị.

Điều 3. Quyết định này có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành.

Điều 4. Các ông, bà Chánh Văn phòng Bộ Y tế; Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh; Vụ trưởng Vụ Kế hoạch - Tài chính; Giám đốc Trung tâm Điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người và Thủ trưởng các đơn vị liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này./.

ĐỀ ÁN

TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG, VẬN ĐỘNG HIẾN TẶNG MÔ, BỘ PHẬN CƠ THỂ NGƯỜI GIAI ĐOẠN 2025-2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2040
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2847/QĐ-BYT ngày 09 tháng 09 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Y tế)

I. SỰ CẦN THIẾT XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

Hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người là một nghĩa cử cao đẹp, giúp cứu sống và nâng cao chất lượng cuộc sống của những bệnh nhân cần ghép tạng. Nhưng ở nước ta, nguồn hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người vẫn rất hạn chế so với nhu cầu thực tế. Trong tương lai, nhu cầu cần ghép mô, bộ phận cơ thể người tại Việt Nam sẽ còn tăng cao hơn nữa. Tuy nhiên, việc vận động, hiến mô, bộ phận cơ thể người sau khi chết chưa được người dân biết đến và hưởng ứng nên nguồn hiến mô, bộ phận cơ thể người hiến còn hạn chế. Ở các nước phát triển có tới 90% nguồn hiến mô, bộ phận cơ thể người được lấy từ người hiến sau chết. Trong khi đó, ở Việt Nam, nguồn hiến mô, bộ phận cơ thể người để ghép giai đoạn 1992 - 2024 đến từ người cho sống chiếm 94.12%, người hiến chết não chiếm 5,82%. Việt Nam thuộc các nước hiến mô, bộ phận cơ thể người sau chết thấp nhất thế giới.

Công tác truyền thông nâng cao kiến thức, ý nghĩa nhân đạo về vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người sau chết đóng vai trò rất quan trọng trong việc thay đổi nhận thức của người dân trong việc hiến, tặng mô, bộ phận cơ thể người. Tuy nhiên hoạt động truyền thông, tư vấn hiến tặng mô bộ phận cơ thể người sau chết ở nước ta còn rời rạc. Việc triển khai công tác truyền thông trong cộng đồng, các vùng, miền, địa phương có sự khác biệt lớn. Mô hình tổ chức mạng lưới hoạt động chưa cao, chưa tham gia vào các tổ chức khu vực và quốc tế. Trung tâm (là đơn vị đầu mối của Bộ) mới được thành lập, nhân sự còn mỏng, công tác truyền thông, vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người chưa rộng khắp và thường xuyên, chưa xây dựng được chiến lược, kế hoạch phát triển tổng thể về công tác truyền thông hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người... Điều đó đặt ra yêu cầu phải định hình các mục tiêu cơ bản, cụ thể, cần xây dựng tầm nhìn, chiến lược phát triển truyền thông đến năm 2030 làm cơ sở cho việc hoạch định các chương trình, kế hoạch, dự án cụ thể để triển khai thực hiện chức năng, nhiệm vụ của tổ chức trong thời gian tới.

Để góp phần đạt được những kết quả tích cực trong công tác vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người sau chết, Bộ Y tế đề xuất cần thiết xây dựng Đề án tăng cường hoạt động truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến năm 2040.

II. CĂN CỨ PHÁP LÝ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN

1. Cơ sở pháp lý

Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác ngày 29/11/2006;

Nghị định số 56/2008/NĐ-CP ngày 29/4/2008 của Chính phủ quy định về tổ chức, hoạt động của ngân hàng mô và Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người;

Nghị định số 98/2023/NĐ-CP ngày 31/12/2023 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng;

Thông tư số 25/2023/TT-BYT ngày 29/12/2023 của Bộ Y tế Quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Thi đua, Khen thưởng trong ngành y tế;

Thông tư số 48/2024/TT-BYT ngày 31/12/2024 của Bộ Y tế về quy định về đăng ký ghép và nguyên tắc điều phối lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người hiến sau khi chết;

Quyết định số 2002/QĐ-TTg ngày 10/11/2011 của Thủ tướng Chính phủ về việc thành lập Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người trực thuộc Bộ Y tế;

Quyết định số 201/QĐ-TTg ngày 27/02/2024 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch mạng lưới cơ sở y tế thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050;

Quyết định số 2249/QĐ - BYT ngày 26/6/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc thành lập Ban chỉ đạo Quốc gia về Hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người;

Quyết định số 3049/QĐ-BYT ngày 21/8/2013 của Bộ trưởng Bộ Y tế về việc ban hành Điều lệ Tổ chức và hoạt động của Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người;

Quyết định số 4651/QĐ-BYT ngày 03/10/2021 của Bộ Y tế về Phê duyệt kế hoạch phát triển 5 năm giai đoạn 2021 - 2025 của Trung tâm Điều phối Quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người;

Căn cứ Quyết định số 195 - QĐ/BCSĐ ngày 15/01/2024 của Ban Cán sự Đảng Bộ Y tế về Quyết định ban hành Chương trình làm việc của Ban cán sự đảng giai đoạn 2024 – 2025 giao Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người phối hợp các đơn vị xây dựng “Báo cáo xin ý kiến xây dựng Đề án truyền thông vận động hiến mô tạng trong ngành y tế”;

Chương trình phối hợp số 164/CTPH-BYT-TWHCTĐVN- HVĐHMBPCTN ngày 05/02/2024 về tăng cường vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người từ người hiến sau chết và từ người hiến chết não giai đoạn 2024 - 2027;

Chương trình phối hợp số 34/CTPH-HVĐHMTVN-VYPA ngày 14/6/2024 về tuyên truyền, vận động hiến tặng mô, tạng - Cho đi là còn mãi giữa Hội Vận động hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam với Hội thầy thuốc trẻ Việt Nam.

2. Cơ sở thực tiễn

2.1. Thực trạng công tác hiến mô, bộ phận cơ thể người

Ghép mô, bộ phận cơ thể người là một trong những thành tựu quan trọng nhất của y học trong Thế kỷ XX. Ca ghép tạng thành công đầu tiên vào năm 1954 tại Hoa Kỳ do Muray thực hiện ở Boston là ghép thận từ người cho sống, sang đầu những năm 60 của thế kỷ XX, các nhà khoa học trên thế giới đã bắt đầu quan tâm nghiên cứu đến ghép mô, bộ phận cơ thể người từ người cho chết não, đến những năm cuối thập kỷ các ca ghép tạng đầu tiên từ người cho chết não đã được thực hiện. Đến nay ghép mô, bộ phận cơ thể người từ người cho chết não đang chiếm tỷ lệ phần lớn các ca ghép trên thế giới (trên 90% tại các quốc gia phát triển như Hoa Kỳ, Tây Ban Nha, các nước Châu Âu) là nguồn hiến chính để ghép cho người bệnh.

Tại Việt Nam, ghép mô, bộ phận cơ thể người được nghiên cứu từ những năm 1960 của thế kỷ XX. GS. Tôn Thất Tùng triển khai nghiên cứu ghép gan thực nghiệm tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. Ngày 4/6/1992 ca ghép thận đầu tiên được thực hiện từ người cho sống tại Học viện Quân y. Tính đến ngày 31/12/2024, Việt Nam đã thực hiện được 9.514 ca ghép. Trong đó năm 2022 ghép 1.004 ca, năm 2024 được ghép nhiều nhất với 1.212 ca ghép.

Năm 2010 ca ghép mô, bộ phận cơ thể người từ người hiến chết não đầu tiên đã thực hiện tại Việt Nam. Sau 14 năm lấy tạng từ người cho chết não, tính đến ngày 7/1/2025 cả nước có 198 ca chết não đồng ý hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

Ở Việt Nam, tình hình tai nạn giao thông diễn ra phức tạp, người bệnh có nguy cơ chết não chưa được tiếp cận nhiều để tư vấn gia đình có người thân chết não đồng ý hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người. Người bệnh bị tai nạn giao thông rơi vào tình trạng chết não là nguồn hiến mô, bộ phận cơ thể người cứu sinh cho nhiều người bệnh chờ ghép. Tuy nhiên, vì những lý do khác nhau, trong đó có cả những vấn đề về nhận thức, tâm linh, nhiều trường hợp chết não đã không được gia đình đồng ý hiến tặng. Việc này khiến ngành y tế chưa thể thực hiện được nhiều ca ghép mô, bộ phận cơ thể người như mong muốn.

Ngoài ra, các trường hợp người bệnh mắc các bệnh mạn tính có nhu cầu cần được ghép mô, bộ phận cơ thể người rất lớn như suy tim, thận, gan, đái tháo đường, hỏng giác mạc... Dù đạt được thành công nhất định về kỹ thuật ghép mô, bộ phận cơ thể người, song số lượng các trường hợp được ghép mô, bộ phận cơ thể người trong thời gian qua còn khiêm tốn so với nhu cầu thực tế. Do số lượng cung không đáp ứng đủ cầu dễ dẫn tới người bệnh sang nước ngoài để tiến hành ghép gan, thận... Vậy nên, khó khăn trở ngại lớn nhất với ngành ghép mô, bộ phận cơ thể người của nước ta hiện nay không phải là vấn đề kỹ thuật mà do thiếu nguồn hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người sau chết để ghép, đặc biệt là nguồn hiến từ người cho chết não để thực hiện ghép.

Có thể nhận thấy việc hiến mô, bộ phận cơ thể người vẫn chưa mang tính phổ biến và chưa được nhiều người chấp nhận. Việc tăng cường các hoạt động truyền thông, đặc biệt truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người trong ngành y tế, trong cộng đồng xã hội để nâng cao hiểu biết, thay đổi thái độ, thu hút sự quan tâm ủng hộ của các cán bộ quản lý lãnh đạo các cấp, các ngành cũng như người bệnh, người nhà người bệnh và người dân trong cộng đồng là cần thiết.

2.2. Thực trạng công tác truyền thông vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người

Công tác truyền thông vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người được triển khai đa dạng dưới nhiều hình thức, phương thức khác nhau như:

a. Truyền thông trực tiếp:

Truyền thông tại các cơ sở y tế: Bộ Y tế chỉ đạo Trung tâm điều phối ghép tạng quốc gia phối hợp các bệnh viện tổ chức lễ phát động đăng ký hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người sau chết; thiết lập mạng lưới tư vấn viên tại các bệnh viện qua các khóa đào tạo, tập huấn. Đội ngũ tư vấn viên được coi là nòng cốt tham gia hoạt động truyền thông, tư vấn tại bệnh viện khi phát hiện người bệnh có dấu hiệu chết não tiềm năng.

Trung tâm cũng đã phối hợp với Hội Vận động hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam và bệnh viện thành lập Chi hội vận động hiến tặng mô tạng tại một số bệnh viện.

Truyền thông cho cộng đồng: Hoạt động truyền thông về hiến mô, bộ phận cơ thể người cho cộng đồng được Trung tâm thực hiện với sự phối hợp với các tổ chức có liên quan như: Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Hội Vận động hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam, Giáo hội Phật giáo Việt Nam.

Ngày 05/02/2024, Bộ Y tế, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Hội Vận động hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam đã ký văn bản phối hợp tác số 164/CTPH BYT-TWHCTĐVN-HVĐHMBPCTN về tăng cường vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người từ người hiến sau khi chết và từ người hiến chết não giai đoạn 2024 - 2027. Sự hợp tác này đã đẩy mạnh các chương trình, sự kiện truyền thông trong cộng đồng; góp phần tuyên truyền vận động cán bộ công chức, viên chức, người lao động ngành y tế; cán bộ, hội viên, thanh thiếu niên, tình nguyện viên Chữ thập đỏ, Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam và các tầng lớp nhân dân đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người khi còn sống hoặc sau khi chết, chết não.

Tại sự kiện ngày 19/5/2024, Bộ Y tế phối hợp với Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam, Hội Vận động hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam tổ chức Lễ Phát động đăng ký hiến tặng mô tạng “Cho đi là còn mãi” do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính phát động. Sự kiện tạo điểm nhấn trong cộng đồng và hệ thống chính trị, thu hút sự quan tâm của quần chúng, sau bốn tháng phát động của Thủ tướng đến ngày 17/9/2024 có 13.243 người đăng ký.

Trung tâm cũng đã phối hợp với Giáo hội Phật giáo, các chức sắc tôn giáo phát động Lễ đăng ký hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người. Những hoạt động này từng bước tiếp nhận được những phản hồi tích cực trong cộng đồng, người dân đã nhận thức đầy đủ, ý nghĩa vai trò của việc đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người.

Trung tâm còn phối hợp với các đơn vị Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam, Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam tổ chức truyền thông trực tiếp tới người dân trong cộng đồng, thông qua các sự kiện hiến máu tình nguyện tại Trường Đại học Phenikaa, Tỉnh Hội Chữ thập đỏ các tỉnh như: Đắk Lắk, Điện Biên, Lai Châu... Thông qua các sự kiện, người dân được truyền thông tư vấn, vận động trực tiếp và đăng ký hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

b. Truyền thông gián tiếp

Bên cạnh truyền thông trực tiếp tại các cơ sở y tế và cộng đồng, Trung tâm còn triển khai thực hiện các hình thức truyền thông gián tiếp đa dạng và hiệu quả.

Trung tâm đã phát hành tờ rơi về vận động hiến mô bộ phận cơ thể người và gửi tới các bệnh viện. Các tờ rơi tập trung để những nơi người nhà người bệnh dễ nhận thấy, những video ngắn được trình chiếu những nơi người bệnh và người nhà đi khám.

Bên cạnh đó, Trung tâm còn đẩy mạnh truyền thông gián tiếp trên trang thông tin điện tử (vnhot.vn) của Trung tâm, trên trang mạng xã hội facebook, tiktok, youtube. Nội dung truyền thông đa dạng, phong phú, dễ nhớ, dễ hiểu, nội dung trước khi đăng tải được kiểm duyệt phù hợp với quy định.

Trung tâm phối hợp với các cơ quan truyền thông, báo đài chính thống thực hiện các chương trình truyền hình trực tiếp, toạ đàm, xây dựng các phóng sự, phim tài liệu, cung cấp thông tin liên quan tới hoạt động vận động hiến mô tạng sau chết, chết não làm lan toả những giá trị nhân văn của việc hiến tặng mô tạng.

2.3. Những hạn chế trong công tác truyền thông vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người

Qua quá trình triển khai, công tác truyền thông vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người còn gặp nhiều khó khăn, thách thức, cụ thể là:

- Nhận thức cộng đồng còn hạn chế: Một trong những yếu tố chính cản trở công tác vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người là nhận thức của người dân. Nhiều người vẫn chưa hiểu rõ về các quy trình liên quan đến hiến tặng và ghép mô, bộ phận cơ thể người đối với người bệnh, người nhà người bệnh và trong cộng đồng. Một số người vẫn cho rằng việc hiến mô, bộ phận cơ thể người sau chết là hành động không tốt hoặc trái với tín ngưỡng, tâm linh. Ngoài ra, người dân chưa nắm rõ các quy định pháp lý về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người, như quyền lợi, nghĩa vụ, và các vấn đề bảo mật thông tin. Điều này khiến họ ngần ngại tham gia vào các chương trình hiến mô, bộ phận cơ thể người. Các chiến dịch truyền thông hiện nay chưa cung cấp đủ thông tin dễ hiểu và chi tiết về những vấn đề này.

- Chưa có chiến lược truyền thông bài bản và dài hạn: Các chương trình truyền thông chưa đồng bộ và liên tục, chiến dịch truyền thông vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người hiện nay chủ yếu gắn với vào các ca hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người cụ thể mà không có chiến lược truyền thông liên tục và dài hạn. Điều này khiến người dân chỉ nhận thức được vấn đề trong một thời điểm nhất định mà không tạo ra sự thay đổi lâu dài trong hành vi.

- Thiếu chiến lược truyền thông phù hợp với từng nhóm đối tượng: Công tác truyền thông hiện tại chưa có sự phân tích rõ ràng về các nhóm đối tượng mục tiêu. Các chiến dịch thường mang tính đại trà, chưa phù hợp với từng đối tượng cụ thể như học sinh, sinh viên, người dân khu vực nông thôn, người cao tuổi, hay nhóm người có thu nhập thấp. Các thông điệp chưa được thiết kế sao cho phù hợp với từng nhóm đối tượng.

- Khó khăn trong việc triển khai và phát huy vai trò của các cơ sở y tế: Sự tham gia của các cơ sở y tế còn hạn chế, bệnh viện, cơ sở y tế lớn, mặc dù có chuyên môn về ghép mô, bộ phận cơ thể người, nhưng chưa tham gia tích cực vào công tác truyền thông. Nhân viên y tế đôi khi thiếu các kỹ năng truyền thông để tiếp cận và thuyết phục người bệnh hoặc người dân về việc hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

- Thiếu nguồn lực và sự phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan chức năng: Nguồn lực cho các chương trình truyền thông còn hạn chế, chiến dịch truyền thông hiện nay thường thiếu kinh phí và nguồn lực để thực hiện rộng rãi. Thiếu sự đầu tư dài hạn vào các chiến lược truyền thông, khiến các chiến dịch chưa có đủ thời gian để tạo ra sự thay đổi nhận thức sâu rộng trong cộng đồng.

Nhìn cách tổng thể, truyền thông về hiến tặng mô tạng cơ bản vẫn là truyền thông phong trào, chưa thường xuyên chủ yếu do các cơ quan nhà nước đứng ra tổ chức bằng nguồn ngân sách nhà nước. Nội dung chủ yếu mới chỉ tập trung vào sự việc, chưa góp phần nâng cao nhận thức cơ bản của xã hội. Thông tin báo đài chủ yếu ở bình diện phản ánh mang tính vụ việc. Vì vậy, cần xây dựng chiến lược, chương trình hoạt động truyền thông của hệ thống y tế là những biện pháp cần kíp để thúc đẩy lĩnh vực vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người trong thời gian tới.

III. QUAN ĐIỂM VÀ MỤC TIÊU

1. Quan điểm

- Hiến tạng là trách nhiệm xã hội chung: Việc hiến tạng cần được coi là một nghĩa vụ và trách nhiệm chung của toàn xã hội, không phân biệt lứa tuổi, giới tính hay tầng lớp xã hội. Mỗi công dân đều có thể đóng góp vào công cuộc cứu sống người khác thông qua việc đăng ký hiến tạng. Đây là một hành động nhân văn cao cả, góp phần giải quyết tình trạng thiếu tạng ghép và nâng cao chất lượng cuộc sống cho những người bệnh cần ghép tạng.

Mỗi công dân đều có quyền tự do quyết định việc hiến tạng hay không, và quyền này phải được bảo vệ tuyệt đối. Các chương trình truyền thông cần khẳng định tính tự nguyện và minh bạch của quá trình hiến tạng, đảm bảo không có sự ép buộc hay tác động từ bên ngoài. Việc hiến tạng là một hành động nhân đạo, hoàn toàn dựa trên quyết định tự nguyện của cá nhân và gia đình.

- Truyền thông về hiến, ghép mô, tạng cần bền vững và lâu dài: Chương trình truyền thông về hiến tạng không chỉ là một chiến dịch ngắn hạn mà phải được duy trì liên tục và lâu dài, để tạo ra sự thay đổi nhận thức sâu rộng trong cộng đồng. Các chiến dịch truyền thông cần được thực hiện một cách kiên trì, bền bỉ, nhằm xây dựng thói quen và nâng cao nhận thức về việc hiến tạng, góp phần hình thành một văn hóa hiến tạng bền vững trong xã hội.

2. Mục tiêu

2.1. Mục tiêu tổng quát

Truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người nhằm định hướng nâng cao nhận thức, thay đổi thái độ và hành vi của người dân về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người, hướng tới xây dựng một xã hội đồng thuận, chia sẻ và tích cực tham gia vào hoạt động hiến tặng. Qua đó, góp phần gia tăng nguồn hiến tặng, đáp ứng nhu cầu điều trị ghép mô, bộ phận cơ thể người trong hệ thống y tế, đảm bảo tính nhân văn, hiệu quả và bền vững.

2.2. Mục tiêu cụ thể đến năm 2030

2.2.1. Nâng cao nhận thức của lãnh đạo các cấp

- 100% lãnh đạo các cấp ủy Đảng, chính quyền, các bộ, ban ngành, địa phương và đoàn thể được tuyên truyền, phổ biến về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người.

- 80% các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội đưa nội dung truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người vào kế hoạch hoạt động hàng năm, trung hạn và dài hạn.

2.2.2. Nâng cao nhận thức của cán bộ làm công tác truyền thông

- 80% các tỉnh, thành phố có tổ chức tập huấn về phương pháp và kỹ năng truyền thông thay đổi hành vi về vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người cho các cán bộ y tế và cán bộ các bộ, ban ngành, đoàn thể có liên quan tại tất cả các cấp;

- 80% cơ quan báo chí được cập nhật kiến thức về truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người;

- 80% nhân viên tổ công tác xã hội và liên quan tại các cơ sở y tế được tập huấn về truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người;

- 80% cộng tác viên truyền thông từ các ban ngành, đoàn thể được tập huấn về phương pháp truyền thông và được cung cấp tài liệu truyền thông về vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người

2.2.3. Nâng cao nhận thức của người dân về hiến mô, bộ phận cơ thể người

_{- Tăng tỷ lệ người dân hiểu biết đúng về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người} lên ít nhất 60% vào năm 2030.

- Đến cuối năm 2030, đạt được ít nhất 60% người dân trong độ tuổi từ 18 đến 60 ở các khu vực thành thị và nông thôn có nhận thức cơ bản về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

- Đến năm 2030, ít nhất 60% đối tượng mục tiêu (trong độ tuổi 18-60) thay đổi thái độ tích cực về việc hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người sau khi tham gia các chiến dịch truyền thông.

- 80% các tỉnh, thành phố hàng năm có tổ chức các hoạt động hưởng ứng các sự kiện về truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người.

- 80% các tỉnh, thành phố xây dựng và phổ biến các loại tài liệu truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người cho các đối tượng khác nhau.

- 70% các tỉnh, thành phố triển khai mô hình truyền thông về truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người dựa vào cộng đồng phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

- 100% cơ sở y tế tổ chức truyền thông và có góc truyền thông về truyền thông, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người.

2.3. Tầm nhìn đến năm 2040

Đến năm 2040, phấn đấu các chỉ tiêu đã đặt ra trong giai đoạn năm 2025 - 2030 đạt 100%; Đảm bảo công tác truyền thông về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người được duy trì bền vững.

IV. PHẠM VI, ĐỐI TƯỢNG CỦA ĐỀ ÁN

1. Phạm vi thực hiện Đề án

Đề án triển khai trong cộng đồng tại 34 tỉnh, thành phố.

2. Đối tượng của Đề án

- Đối tượng truyền thông vận động và huy động: Lãnh đạo các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, Lãnh đạo các bộ, ban, ngành, các đoàn thể, tổ chức chính trị xã hội, các cơ quan thông tin báo chí ở Trung ương và địa phương; các chuyên gia xây dựng chính sách, hoạch định chính sách về y tế nói chung và lĩnh vực hiến mô, bộ phận cơ thể người nói riêng; các bác sĩ, nhân viên y tế tại các cơ sở y tế và trường khối chuyên ngành y; cán bộ chữ thập đỏ, đoàn thanh niên các cấp.

- Đối tượng truyền thông thay đổi nhận thức, hành vi: Mọi người dân, trong đó chú trọng các đối tượng và người hướng tới đăng ký hiến mô, bộ phận cơ thể người sau chết, chết não và người nhà người bệnh có nguy cơ chết não tiềm năng.

- Đối tượng hưởng lợi: Người mắc bệnh suy mô, bộ phận cơ thể người có chỉ định cần ghép mô, bộ phận cơ thể người.

V. NỘI DUNG TRUYỀN THÔNG

- Các quy định pháp lý về việc hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người, bao gồm thủ tục thực hiện và các yêu cầu liên quan đến sự đồng ý của người hiến tặng.

- Tầm quan trọng của việc hiến tặng đối với sự phát triển hệ thống y tế, khả năng cứu sống và cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh cần ghép tạng.

- Các thông tin về cách thức đăng ký, từ việc điền mẫu trực tuyến cho đến việc đến các điểm đăng ký trực tiếp tại bệnh viện hoặc các cơ quan chức năng.

- Quyền lợi của người hiến tặng. Bảo đảm người dân hiểu rõ về quyền lợi của mình khi tham gia vào chương trình hiến tặng, đặc biệt là các quyền bảo vệ thông tin cá nhân và việc kiểm soát quyết định của mình.

- Câu chuyện thành công từ người hiến tặng và người nhận ghép tạng. Giới thiệu những câu chuyện thực tế về những người đã hiến tặng và những người bệnh được cứu sống nhờ vào việc ghép tạng.

- Câu chuyện của những người nổi tiếng, chuyên gia, người có ảnh hưởng: Sử dụng các hình mẫu là những người có ảnh hưởng trong cộng đồng để lan tỏa thông điệp, tạo niềm tin và sự tin cậy.

- Quan điểm của các tín ngưỡng, tôn giáo khác nhau về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người. Sự sống và nghĩa vụ cứu giúp người khác từ góc độ tôn giáo.

VI. CÁC GIẢI PHÁP VÀ NHIỆM VỤ THỰC HIỆN ĐỀ ÁN

1. Giải pháp về chính sách

a) Xây dựng, hoàn thiện và triển khai thực hiện các chính sách, quy định pháp luật đối với công tác truyền thông về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Tiếp tục triển khai, thực hiện Luật Hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người và hiến, lấy xác và các văn bản hướng dẫn thi hành có liên quan.

- Rà soát, đề xuất, bổ sung, hoàn thiện các chính sách, quy định về truyền thông, vận động hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Đề xuất, bổ sung các chính sách hỗ trợ, khuyến khích cơ sở y tế, thành viên chữ thập đỏ các cấp, Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam và các cơ quan, tổ chức có liên quan tham gia triển khai công tác truyền thông, vận động hiến, lấy, điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người.

b) Vận động, đề xuất đưa các chỉ tiêu về truyền thông, vận động hiến, lấy, điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người là một trong các chỉ tiêu phát triển kinh tế xã hội của các địa phương.

c) Rà soát, kiện toàn mạng lưới cán bộ làm công tác truyền thông về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người; xây dựng cơ chế phối hợp liên ngành và xã hội hóa để thúc đẩy mạnh và tăng cường đầu tư cho công tác truyền thông về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

2. Giải pháp về phối hợp liên ngành

- Thực hiện ký cam kết phối hợp giữa các bộ, ban, ngành, đoàn thể, Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam và các cơ quan có liên quan để tổ chức chỉ đạo, triển khai lồng ghép các hoạt động truyền thông, giáo dục về truyền thông, vận động hiến, lấy, điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người trong các hoạt động của các đơn vị.

- Hướng dẫn xây dựng các cơ chế phối hợp giữa các Sở, ban ngành, tổ chức chính trị tại địa phương để tổ chức triển khai các hoạt động truyền thông, giáo dục về truyền thông, vận động hiến, lấy, điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Sử dụng mạng lưới truyền thông từ trung ương đến địa phương để tuyên truyền, phổ biến, vận động các cấp, các ngành, đoàn thể và người dân thực hiện các chủ trương chính sách về vận động hiến, lấy, điều phối ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Phối hợp với các tổ chức như Hội Chữ thập đỏ, Hội Liên hiệp Phụ nữ, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Thầy thuốc trẻ Việt Nam các cấp… để truyền thông, vận động các thành viên hiểu biết và tạo nòng cốt cho hoạt động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người đặc biệt tại các cơ sở y tế.

3. Giải pháp về chuyên môn kỹ thuật

- Thường xuyên tổ chức các chương trình truyền thông về hiến, lấy, ghép mô, bộ phận cơ thể người dưới nhiều hình thức đa dạng, phong phú, mức độ xã hội hóa cao như các video ngắn, hình ảnh minh họa… để tiếp cận nhiều đối tượng khác nhau. Những phương tiện này giúp truyền tải thông điệp dễ hiểu và gây ấn tượng mạnh mẽ. Đồng thời, việc khuyến khích cộng đồng chia sẻ và tạo cơ hội tương tác trực tiếp sẽ giúp thông điệp lan tỏa nhanh chóng và duy trì sự quan tâm lâu dài.

- Mời các chuyên gia trong lĩnh vực y tế, các bác sĩ, các nhà nghiên cứu và những người có kinh nghiệm thực tế về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người và ghép tham gia xây dựng tài liệu truyền thông, chương trình đào tạo, huấn luyện thực hành trong thực tiễn.

- Phân nhóm đối tượng cụ thể cần truyền thông như báo chí, phóng viên, những người làm trong ngành truyền thông nhân viên tại các bệnh viện, cơ sở y tế, tình nguyện viên, đại diện các tổ chức xã hội, và cộng đồng. Xây dựng nội dung chương trình tập huấn phù hợp với các nhóm đối tượng truyền thông.

- Thực hiện các nghiên cứu và khảo sát để đánh giá hiệu quả của chiến dịch truyền thông sau khi đối tượng truyền thông đã được tập huấn. Theo dõi và đo lường tác động của các hoạt động tuyên truyền từ các đối tượng truyền thông đã tham gia khóa học. Các chỉ số đánh giá có thể bao gồm số lượng bài viết, số lượng người tham gia đăng ký hiến tặng, và mức độ thay đổi nhận thức cộng đồng.

4. Giải pháp về tài chính

- Bố trí kinh phí sự nghiệp trong dự toán chi ngân sách nhà nước hàng năm của các cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ để triển khai các hoạt động truyền thông về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Thực hiện lồng ghép truyền thông của các chương trình mục tiêu, các dự án, các nhiệm vụ, phong trào có liên quan tới hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người để thực hiện các hoạt động của Đề án.

- Huy động các nguồn vốn viện trợ ODA, viện trợ chính phủ nước ngoài, viện trợ của các tổ chức phi chính phủ và các nguồn xã hội hóa để thực hiện Đề án.

5. Giải pháp về khoa học công nghệ, hợp tác quốc tế và xã hội hóa

- Tăng cường hợp tác quốc tế để triển khai các chương trình, dự án, các phong trào và sáng kiến về truyền thông tại Việt Nam; hợp tác hiệu quả với các tổ chức của Liên hiệp quốc, các quốc gia và quốc tế; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin để quản lý và cung cấp thông tin về truyền thông hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Tăng cường công tác xã hội hóa, mời gọi các tổ chức, doanh nghiệp giúp đỡ, đầu tư cho các hoạt động truyền thông thay đổi hành vi về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người.

VII. TỔ CHỨC THỰC HIỆN

1. Trung ương

1.1 Bộ Y tế

a. Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia

- Là đơn vị đầu mối xây dựng kế hoạch hàng năm trình Bộ Y tế phê duyệt;

- Đầu mối hướng dẫn các đơn vị, các Sở Y tế, các bệnh viện thực hiện công tác thông tin truyền thông và triển khai thực hiện Đề án.

- Đầu mối, phối hợp với các đơn vị thuộc các Bộ, ban, ngành, các tổ chức chính trị xã hội liên quan tổ chức triển khai và kiểm tra, giám sát, đánh giá, tổng kết việc thực hiện Đề án truyền thông.

- Phối hợp với các đơn vị tăng cường truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người, tổ chức thực hiện truyền thông tại cộng đồng, truyền thông tại sự kiện tạo điểm nhấn về vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

- Hằng năm báo cáo tình hình triển khai hoạt động gửi Cục Quản lý Khám chữa bệnh theo quy định.

b. Vụ Kế hoạch - Tài chính

- Đầu mối, phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia và các đơn vị liên quan hướng dẫn xây dựng dự toán kinh phí trong và ngoài nước, thanh quyết toán và giám sát chương trình theo thẩm quyền, chức năng, nhiệm vụ, quyền

hạn của Vụ Kế hoạch - Tài chính trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt để thực hiện các hoạt động của Đề án.

- Tham mưu, đề xuất, báo cáo Bộ Y tế bố trí, phân bổ nguồn vốn bảo đảm kinh phí để triển khai thực hiện các dự án, nhiệm vụ về công tác truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người về công tác truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

c. Cục Quản lý Khám, chữa bệnh

- Đầu mối thẩm định trình Bộ Y tế phê duyệt nội dung, kế hoạch thực hiện Đề án.

- Đầu mối, phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia tham mưu Bộ Y tế ban hành các văn bản liên quan tới hoạt động truyền thông hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người của Đề án.

- Phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia và các đơn vị bệnh viện, cơ sở y tế thực hiện tham mưu lồng ghép công tác truyền thông về hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người tại các bệnh viện, cơ sở y tế trên cả nước.

- Kiểm tra, giám sát tiến độ thực hiện của Đề án theo chức năng, thẩm quyền được giao.

d. Vụ Pháp chế:

- Đầu mối, phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia tham mưu Bộ Y tế ban hành các văn bản pháp lý liên quan đến các hoạt động truyền thông hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người của Đề án.

đ. Vụ Hợp tác quốc tế:

- Đầu mối hướng dẫn Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia các thủ tục liên quan đến hợp tác quốc tế trong lĩnh vực truyền thông hiến, ghép mô bộ phận cơ thể người của Đề án.

- Phối hợp cùng Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia làm việc cùng các tổ chức quốc tế, các nhà tài trợ trong việc tổ chức các Hội nghị, Hội thảo, các hoạt động hợp tác quốc tế trong lĩnh vực truyền thông hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người của Đề án.

e. Các đơn vị truyền thông của Bộ Y tế: Văn Phòng Bộ Y tế, Trung tâm

Truyền thông Giáo dục sức khỏe Trung ương, Báo Sức khỏe và Đời sống

- Phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia triển khai công tác truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người bằng nhiều hình thức phát thanh, truyền hình…. phát sóng hàng ngày, hàng tuần thông qua sóng của Đài Truyền hình Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và các kênh thông tin đại chúng khác.

- Sản xuất, đăng tải các tin, bài ảnh, phóng sự, tọa đàm, giao lưu trực tuyến… truyền thông hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người đăng tải trên các kênh truyền thông của đơn vị.

- Tổ chức sản xuất và cung ứng các dịch vụ, ấn phẩm truyền thông về tuyên truyền vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người trong ngành y tế và cộng đồng xã hội.

g. Các Bệnh viện trực thuộc Trung ương

- Chủ động phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia truyền thông về vận động hiến, ghép mô, bộ phận cơ thể người tại bệnh viện. Nhằm nâng cao kiến thức, ý nghĩa nhân đạo cho người nhà người bệnh.

- Mở chuyên trang, chuyên mục về truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người, các thông tin trên trang thông tin điện tử và trên mạng xã hội của cơ quan, đơn vị về hoạt động tư vấn hiến mô, bộ phận cơ thể người.

- Phối hợp tổ chức truyền thông Lễ phát động đăng ký hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người tại đơn vị; Thành lập Chi Hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam.

- Thành lập đơn vị tư vấn, vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người để tiếp cận gia đình khi người thân người bệnh có dấu hiệu chết não tiềm năng.

1.2. Đề nghị các tổ chức liên quan

1.2.1. Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam

- Chỉ đạo Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các tỉnh, thành phố phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia thực hiện công tác truyền thông về vận động, tư vấn hiến ghép mô, bộ phận cơ thể người.

- Chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tổ chức truyền thông, phối hợp với các cơ quan tổ chức các hoạt động truyền thông về ý nghĩa, vai trò của việc hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

1.2.2. Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam

- Chỉ đạo Hội Chữ thập đỏ tỉnh, thành phối phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia tổ chức các sự kiện, hội thảo, hội nghị truyền thông hiến ghép mô, bộ phận cơ thể người tại các đơn vị để ý nghĩa nhân đạo được lan tỏa trong cộng đồng.

- Lồng ghép các hoạt động, sự kiện của Chi hội gắn liền với hoạt động truyền thông vận động, tư vấn hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người. Đẩy mạnh công tác truyền thông trên hệ thống kênh, trang của mình.

1.2.3. Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh

Chỉ đạo Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia truyền thông vận động, tư vấn tới các trường Đại học, Cao đẳng, Trung cấp chuyên nghiệp, hệ thống giáo dục phổ thông, các đoàn viên cơ sở hiểu và nắm rõ ý nghĩa nhân đạo về hiến mô, bộ phận cơ thể người sau chết để lan tỏa tới cộng đồng và xã hội.

1.2.4. Hội Vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam

- Phối hợp với Bộ Y tế, Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia, các bệnh viện, tổ chức xã hội, đơn vị, doanh nghiệp tổ chức truyền thông vận động hiến ghép mô tạng tại các đơn vị để lan tỏa nghĩa cử cao đẹp trong cộng đồng.

- Phối hợp với các cơ quan báo, đài, tạp chí tổ chức truyền thông trong cộng đồng về nghĩa cử nhân văn, nhân ái về hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người. Tri ân các gia đình có người thân hiến tặng mô, tạng sau chết.

- Phối hợp với các bệnh viện thành lập Chi hội vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người Việt Nam tại các bệnh viện, triển khai đẩy mạnh truyền thông tư vấn tới các chi hội về ý nghĩa hiến mô bộ phận cơ thể người Việt Nam.

2. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố

a. Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố

- Chỉ đạo xây dựng và phê duyệt kế hoạch truyền thông, lồng ghép các nội dung truyền thông về vận động tư vấn hiến mô tạng sau chết vào phát triển ngành y tế của địa phương.

- Chỉ đạo Sở Y tế phối hợp với các sở, ban, ngành các tổ chức xã hội và các bệnh viện trên địa bàn triển khai công tác truyền thông vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người.

- Chỉ đạo các cơ quan báo, đài, cơ quan truyền thông trực thuộc đẩy mạnh công tác truyền thông về vai trò, ý nghĩa của việc hiến mô, bộ phận cơ thể người sau chết tới cộng đồng xã hội.

b. Sở Y tế tỉnh, thành phố

- Là đầu mối tham mưu giúp UBND tỉnh, thành phố thực hiện công tác truyền thông vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người; xây dựng trình Ủy ban nhân dân các tỉnh/thành phố phê duyệt kế hoạch truyền thông hoặc lồng ghép các nội dung truyền thông về vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người vào các hoạt động của địa phương.

- Chủ trì tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố bố trí nguồn ngân sách của đơn vị hàng năm triển khai kế hoạch truyền thông về vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người tại các cơ sở y tế của địa phương.

- Phối hợp với Trung tâm Điều phối ghép tạng quốc gia chỉ đạo các bệnh viện trực thuộc, tổ chức các hoạt động truyền thông tại bệnh viện nâng cao hiểu biết, ý nghĩa nhân đạo về hiến ghép mô, bộ phận cơ thể người; truyền thông vận động tới các gia đình có người thân nguy cơ chết não, chết tim đồng ý hiến mô, bộ phận cơ thể người để giúp đỡ các người bệnh chờ ghép khác.

- Chỉ đạo các đơn vị y tế của tỉnh, thành phố triển khai các hoạt động truyền thông tại đơn vị, chỉ đạo xây dựng thành lập đơn vị tư vấn về vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người, tạo điều kiện cho đơn vị hoạt động.

VIII. KINH PHÍ THỰC HIỆN ĐỀ ÁN

Nguồn kinh phí thực hiện Đề án truyền thông bao gồm từ ngân sách Trung ương, ngân sách địa phương, cơ quan, đơn vị và nguồn tài trợ từ các tổ chức quốc tế và trong nước.

Kinh phí lồng ghép trong các hoạt động chương trình, kế hoạch hoạt động của Bộ, ban, ngành cơ quan đơn vị.

Vốn huy động từ các tổ chức quốc tế và trong nước, từ các doanh nghiệp và các cá nhân được thực hiện theo dự án cụ thể và tại những địa phương được thực hiện theo Đề án.

IX. HIỆU QUẢ CỦA ĐỀ ÁN

Đề án được xây dựng là cơ sở để các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai công tác truyền thông về vận động hiến mô, bộ phận cơ thể người trong cộng đồng.

Góp phần tăng cường nhận thức về trách nhiệm cho các nhà lãnh đạo, các cơ quan xây dựng chính sách, hoạch định chính sách.

Góp phần nâng cao nhận thức và năng lực truyền thông của cán bộ làm công tác truyền thông về tư vấn vận động hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người.

Đề án có ý nghĩa thực tiễn sẽ tạo những thói quen cho lãnh đạo, cán bộ ngành y tế và người dân trong cộng đồng cả nước về vận động, tư vấn hiến tặng mô, bộ phận cơ thể người tại các bệnh viện tạo nguồn hiến giúp đỡ các người bệnh bị mắc suy, mô tạng khác.

PHỤ LỤC

KẾ HOẠCH HOẠT ĐỘNG CHI TIẾT TRIỂN KHAI ĐỀ ÁN TĂNG CƯỜNG HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG, VẬN ĐỘNG HIẾN TẶNG MÔ, BỘ PHẬN CƠ THỂ NGƯỜI GIAI ĐOẠN 2025 - 2030, TẦM NHÌN ĐẾN NĂM 2040
(Ban hành kèm theo Quyết định số 2847/QĐ-BYT ngày 09 tháng 09 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Y tế)