Quyết định 02040/QĐ-UBND năm 2025 phê duyệt Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT KẾ HOẠCH THỰC HIỆN NHIỆM VỤ PHÒNG CHÁY VÀ CHỮA CHÁY RỪNG MÙA KHÔ 2025 - 2026 TỈNH CÀ MAU

CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025;

Căn cứ Luật Lâm nghiệp năm 2017;

Căn cứ Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ năm 2024;

Căn cứ Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp;

Căn cứ Nghị định số 105/2025/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ;

Căn cứ Thông tư số 36/2025/TT-BCA ngày 15 tháng 5 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng cháy, chữa và cứu nạn cứu hộ;

Căn cứ Thông tư số 16/2025/TT-BNNMT ngày 19 tháng 6 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước và một số nội dung trong lĩnh vực lâm nghiệp và kiểm lâm;

Căn cứ Quyết định số 25/2020/QĐ-UBND ngày 10 tháng 11 năm 2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau ban hành quy định về phòng cháy và chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh Cà Mau;

Theo đề nghị của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tại Tờ trình số 527/TTr-SNNMT ngày 06/12/2025 (kèm Kế hoạch số 012/KH-KL ngày 01/12/2025 của Chi cục Kiểm lâm).

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau, với những nội dung chủ yếu như sau (kèm theo Kế hoạch):

1. Tên Kế hoạch: Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau.

2. Địa bàn thực hiện: Khu vực rừng U Minh Hạ, rừng Vườn chim Bạc Liêu và rừng các cụm đảo trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

3. Thời gian thực hiện: Trong mùa khô năm 2025 - 2026.

4. Mục tiêu: Thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng cháy, chữa cháy rừng, hạn chế thấp nhất khả năng xảy ra cháy rừng và thiệt hại do cháy rừng gây ra, bảo vệ hệ sinh thái và tính đa dạng sinh học khu vực rừng U Minh Hạ, rừng Vườn chim Bạc Liêu và rừng các cụm đảo trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

5. Nhiệm vụ:

a) Rà soát, bố trí lực lượng, phương tiện trực phòng cháy, chữa cháy rừng; ứng phó kịp thời, có hiệu quả khi có tình huống cháy rừng.

b) Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng dân cư vùng rừng và toàn xã hội thực hiện nghiêm túc các quy định của Nhà nước về bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng; đảm bảo hệ thống thông tin liên lạc; theo dõi và thông tin kịp thời, chính xác cấp dự báo cháy rừng trong từng thời điểm để chủ động ứng phó.

c) Thực hiện các giải pháp công trình phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng như: Nạo vét kênh mương, gia cố, đắp đập trữ nước; sửa chữa, xây dựng chòi quan sát lửa; mua sắm phương tiện, trang thiết bị phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.

d)Triển khai các lớp tập huấn, thực tập chữa cháy rừng cho lực lượng trực tiếp tham gia công tác chữa cháy rừng cấp cơ sở; thực hiện tốt các giải pháp kỹ thuật trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng như: giải pháp hạn chế vật liệu gây cháy; trồng cây tạo băng xanh cản lửa; phát dọn kênh và đường giao thông để cơ động phương tiện, lực lượng khi xảy ra cháy rừng.

đ) Tăng cường công tác kiểm tra các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, chủ rừng trong việc thực hiện các quy định của Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy rừng; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

e) Phối hợp giữa các lực lượng làm nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy rừng của các địa phương, đơn vị chủ rừng đế tham gia hỗ trợ chữa cháy rừng khi xảy ra cháy lớn trên địa bàn.

g) Bố trí sẵn sàng các trang thiết bị cần thiết và tổ chức xây dựng lực lượng phòng cháy, chữa cháy rừng theo phương châm “04 tại chỗ”.

6. Kinh phí thực hiện: Giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan kiểm tra, rà soát, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định theo quy định.

Điều 2. Giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện nội dung Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau; kịp thời báo cáo các khó khăn, vướng mắc phát sinh về Ủy ban nhân dân tỉnh để xem xét, chỉ đạo.

QUYẾT ĐỊNH

VỀ VIỆC PHÊ DUYỆT KẾ HOẠCH THỰC HIỆN NHIỆM VỤ PHÒNG CHÁY VÀ CHỮA CHÁY RỪNG MÙA KHÔ 2025 - 2026 TỈNH CÀ MAU

CHỦ TỊCH ỦY BAN NHÂN DÂN TỈNH

Căn cứ Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2025;

Căn cứ Luật Lâm nghiệp năm 2017;

Căn cứ Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ năm 2024;

Căn cứ Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16 tháng 11 năm 2018 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp;

Căn cứ Nghị định số 105/2025/NĐ-CP ngày 15 tháng 5 năm 2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ;

Căn cứ Thông tư số 36/2025/TT-BCA ngày 15 tháng 5 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Công an quy định chi tiết một số điều của Luật Phòng cháy, chữa và cứu nạn cứu hộ;

Căn cứ Thông tư số 16/2025/TT-BNNMT ngày 19 tháng 6 năm 2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước và một số nội dung trong lĩnh vực lâm nghiệp và kiểm lâm;

Căn cứ Quyết định số 25/2020/QĐ-UBND ngày 10 tháng 11 năm 2020 của Ủy ban nhân dân tỉnh Cà Mau ban hành quy định về phòng cháy và chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh Cà Mau;

Theo đề nghị của Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tại Tờ trình số 527/TTr-SNNMT ngày 06/12/2025 (kèm Kế hoạch số 012/KH-KL ngày 01/12/2025 của Chi cục Kiểm lâm).

QUYẾT ĐỊNH:

Điều 1. Phê duyệt Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau, với những nội dung chủ yếu như sau (kèm theo Kế hoạch):

1. Tên Kế hoạch: Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau.

2. Địa bàn thực hiện: Khu vực rừng U Minh Hạ, rừng Vườn chim Bạc Liêu và rừng các cụm đảo trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

3. Thời gian thực hiện: Trong mùa khô năm 2025 - 2026.

4. Mục tiêu: Thực hiện đồng bộ các giải pháp phòng cháy, chữa cháy rừng, hạn chế thấp nhất khả năng xảy ra cháy rừng và thiệt hại do cháy rừng gây ra, bảo vệ hệ sinh thái và tính đa dạng sinh học khu vực rừng U Minh Hạ, rừng Vườn chim Bạc Liêu và rừng các cụm đảo trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

5. Nhiệm vụ:

a) Rà soát, bố trí lực lượng, phương tiện trực phòng cháy, chữa cháy rừng; ứng phó kịp thời, có hiệu quả khi có tình huống cháy rừng.

b) Tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng dân cư vùng rừng và toàn xã hội thực hiện nghiêm túc các quy định của Nhà nước về bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng; đảm bảo hệ thống thông tin liên lạc; theo dõi và thông tin kịp thời, chính xác cấp dự báo cháy rừng trong từng thời điểm để chủ động ứng phó.

c) Thực hiện các giải pháp công trình phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng như: Nạo vét kênh mương, gia cố, đắp đập trữ nước; sửa chữa, xây dựng chòi quan sát lửa; mua sắm phương tiện, trang thiết bị phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng.

d)Triển khai các lớp tập huấn, thực tập chữa cháy rừng cho lực lượng trực tiếp tham gia công tác chữa cháy rừng cấp cơ sở; thực hiện tốt các giải pháp kỹ thuật trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng như: giải pháp hạn chế vật liệu gây cháy; trồng cây tạo băng xanh cản lửa; phát dọn kênh và đường giao thông để cơ động phương tiện, lực lượng khi xảy ra cháy rừng.

đ) Tăng cường công tác kiểm tra các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, chủ rừng trong việc thực hiện các quy định của Nhà nước về phòng cháy, chữa cháy rừng; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định của pháp luật.

e) Phối hợp giữa các lực lượng làm nhiệm vụ phòng cháy, chữa cháy rừng của các địa phương, đơn vị chủ rừng đế tham gia hỗ trợ chữa cháy rừng khi xảy ra cháy lớn trên địa bàn.

g) Bố trí sẵn sàng các trang thiết bị cần thiết và tổ chức xây dựng lực lượng phòng cháy, chữa cháy rừng theo phương châm “04 tại chỗ”.

6. Kinh phí thực hiện: Giao Sở Tài chính chủ trì, phối hợp với sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan kiểm tra, rà soát, đề xuất Ủy ban nhân dân tỉnh xem xét, quyết định theo quy định.

Điều 2. Giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ngành, địa phương, đơn vị có liên quan tổ chức triển khai thực hiện nội dung Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 - 2026 tỉnh Cà Mau; kịp thời báo cáo các khó khăn, vướng mắc phát sinh về Ủy ban nhân dân tỉnh để xem xét, chỉ đạo.

Điều 3. Chánh Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường, Giám đốc Sở Tài chính, Giám đốc Công an tỉnh, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh, Giám đốc Vườn Quốc gia U Minh Hạ, Giám đốc Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các xã: U Minh, Khánh Lâm, Nguyễn Phích, Khánh An, Đá Bạc và Thủ trưởng các sở, ban, ngành, đơn vị có liên quan chịu trách nhiệm thi hành Quyết định này.

Quyết định này có hiệu lực thi hành kể từ ngày ký./.

KẾ HOẠCH

THỰC HIỆN NHIỆM VỤ PHÒNG CHÁY VÀ CHỮA CHÁY RỪNG MÙA KHÔ 2025 – 2026 TỈ NH CÀ MAU

I. KHÁI QUÁT TÌNH HÌNH CHUNG

Tỉnh Cà Mau có tổng diện tích đất lâm nghiệp: 148.196 ha. Trong đó diện tích rừng có khả năng xả ra cháy 45.804 (gồm có: 16 chủ rừng là tổ chức, 1.812 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân (thuộc 5 xã) và 01 cộng đồng dân cư (HTX 19/5) thuộc khu vực rừng U Minh Hạ, rừng đảo và Vườn chim Bạc Liêu: 125 ha). Thời gian qua công tác phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR) tiếp tục nhận được sự quan tâm chỉ đạo tích cực của cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp và các ngành, nhiều biện pháp đã được triển khai thực hiện đồng bộ, có hiệu quả; các vụ cháy rừng được phát hiện, xử lý kịp thời, giảm thiểu được thiệt hại và đảm bảo an toàn cho người tham gia chữa cháy rừng; số vụ và diện tích rừng bị thiệt hại do cháy rừng gây ra đều giảm so với cùng kỳ năm trước (giảm 01 vụ, diện tích giảm 1,08 ha).

Để tiếp tục tổ chức thực hiện nghiêm túc Kết luận số 61-KL/TW ngày 17/8/2023 của Ban Bí thư về tiếp tục thực hiện Chỉ thị số 13-CT/TW ngày 12/01/2017 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác quản lý, bảo vệ và phát triển rừng; Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16/11/2018 của Chính phủ Quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Lâm nghiệp; Nghị quyết số 29/NQ-CP ngày 08/3/2024 của Chính phủ ban hành Chương trình hành động thực hiện Kết luận số 61-KL/TW; Chỉ thị số 03/CTTTg ngày 06/02/2024 của Thủ tướng Chính phủ về tổ chức Tết trồng cây đời đời nhớ ơn Bác Hồ và tăng cường công tác bảo vệ rừng; Thông tư số 16/2025/TT-BNNMT ngày 19/6/2025 của Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường quy định về phân quyền, phân cấp, phân định thẩm quyền quản lý nhà nước và một số nội dung trong lĩnh vực lâm nghiệp và kiểm lâm; Quyết định số 25/2020/QĐ-UBND ngày 10/11/2025 của Ủy ban nhân dân tỉnh Cà mau về việc Ban hành Quy định về phòng cháy và chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh Cà Mau. Chi cục Kiểm lâm xây dựng Kế hoạch Thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 – 2026 tỉnh Cà Mau như sau:

II. MỤC TIÊU

1. Mục tiêu chung

Quản lý tốt diện tích rừng hiện có; chủ động triển khai các biện pháp phòng ngừa, phát hiện sớm và xử lý kịp thời khi xảy ra cháy rừng, nhằm hạn chế thấp nhất thiệt hại về người, tài sản và tài nguyên rừng.

Chủ động, sẵn sàng lực lượng, phương tiện, trang thiết bị cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy rừng; phát huy sức mạnh tổng hợp của toàn xã hội tham gia hoạt động phòng cháy và chữa cháy rừng.

Phát huy vai trò, trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền, các ngành, đơn vị và chủ rừng đối với công tác phòng cháy và chữa cháy rừng (PCCCR).

Nâng cao khả năng kiểm soát cháy rừng và hiệu lực của công tác phòng cháy, chữa cháy rừng, giảm thiểu số vụ cháy rừng và thiệt hại do cháy rừng gây ra.

Bảo đảm chủ động và hiệu quả trong việc chỉ đạo và điều động lực lượng phương tiện tham gia chữa cháy rừng, hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại về tài sản, tài nguyên rừng và ảnh hưởng của cháy rừng đến môi trường sống.

Nâng cao trách nhiệm quản lý nhà nước về bảo vệ rừng (BVR) và PCCCR của các cấp từ tỉnh đến xã, các ban ngành và nâng cao nhận thức cho cộng đồng dân cư; Khắc phục những tồn tại, hạn chế trong công tác tổ chức quản lý BVR, PCCCR, nhằm quản lý bảo vệ tốt tài nguyên rừng hiện có.

Nâng cao năng lực Chỉ đạo PCCCR; thực hiện phối hợp tốt theo phương châm “4 tại chỗ”: Chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và hậu cần tại chỗ, nhằm đạt được mục tiêu 3 giảm: số vụ, diện tích và tài nguyên rừng bị thiệt hại do cháy rừng gây ra.

2. Mục tiêu cụ thể

Triển khai công tác PCCCR với phương châm “Phòng ngừa là chính, chủ động phát hiện và chữa cháy khẩn trương, kịp thời, triệt để”, nâng cao khả năng phòng cháy, kiểm soát được cháy rừng, đảm bảo hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại do cháy rừng xảy ra trong mùa khô, bảo vệ vốn rừng, bảo vệ hệ sinh thái và tính đa dạng sinh học trên đất rừng VQG U Minh Hạ, rừng cụm Đảo góp phần bảo vệ môi trường, phòng hộ cho các vùng sản xuất nông nghiệp lân cận trong tỉnh.

Đảm bảo sự phối hợp nhịp nhàng giữa các đơn vị chức năng, nghiệp vụ trong tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao chuyên môn nghiệp vụ ứng dụng công nghệ cao, hiện đại, đặc biệt là công nghệ thông tin và viễn thám để dự báo sớm, phát hiện sớm và giám sát nâng cao khả năng thường trực ứng phó các tình huống cháy rừng trên địa bàn tỉnh. Huy động mọi nguồn lực hợp pháp để đầu tư cho công tác PCCCR.

Bảo đảm an toàn cho Vườn quốc gia U Minh Hạ, nhất là các khu rừng tập trung trên đất than bùn, phân khu nghiêm ngặt, phân khu phục hồi sinh thái.

Chỉ đạo, chỉ huy thống nhất, phối hợp chặt chẽ các lực lượng tham gia chữa cháy rừng. Khi chữa cháy rừng cần thực hiện phương châm 4 tại chỗ, bao gồm: chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện tại chỗ và hậu cần tại chỗ. Kết hợp 05 sẵn sàng bao gồm: thông tin, chỉ huy, lực lượng, phương tiện và hậu cần. Trong quá trình chữa cháy rừng đảm bảo an toàn theo thứ tự ưu tiên: Người, tài sản, các công trình, phương tiện, thiết bị tham gia chữa cháy rừng.

Tăng cường thực hiện đồng bộ các biện pháp PCCCR, từng bước hoàn thiện các công trình cơ sở hạ tầng, máy móc, trang thiết bị chuyên dùng để đảm bảo yêu cầu cho công tác PCCCR.

Huy động lực lượng phương tiện ứng cứu kịp thời các vụ cháy rừng qui mô lớn xảy ra ở vùng U Minh Hạ, rừng đảo, không để cháy lớn, cháy lan khó kiểm soát. Các chủ rừng có trách nhiệm rà soát, điều chỉnh và thực hiện nghiêm túc phương án PCCCR trên diện tích rừng quản lý.

III. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC PCCCR MÙA KHÔ 2024 - 2025

1. Tình hình phòng cháy, cháy rừng mùa khô 2024- 2025:

- Xây dựng phương án, kế hoạch PCCCR: Các đơn vị chủ rừng là tổ chức, hộ gia đình, các nhân, cộng đồng dân cư, địa phương trên địa bàn tỉnh đã chủ động xây dựng và thực hiện có hiệu quả phương án, kế hoạch phòng cháy chữa cháy rừng;

- Công tác tuyên truyền: Các chủ rừng, UBND xã tổ chức tuyên truyền vận động dân cư sống trong và ven rừng nhằm nâng cao ý thức và trách nhiệm trong công tác PCCCR; Tổ chức ký cam kết PCCCR 5.521 hộ; Kiểm tra, rà soát và sơn sửa các bảng tuyên truyền QLBVR, PCCCR, biển dự báo cấp cháy rừng; Xây dựng 05 phóng sự, 25 bản tin phát trên sóng Đài phát thanh và truyền hình tỉnh với nội dung về công tác quản lý bảo vệ rừng và PCCCR mùa khô năm 2024 – 2025; Viết 04 bài, 20 tin cho Trang thông tin điện tử Sở Nông nghiệp và Môi trường những nội dung có liên quan đến công tác quản lý bảo vệ rừng, PCCCR trên địa bàn tỉnh Cà Mau.

- Công tác tập huấn nghiệp vụ PCCCR: Chi cục Kiểm lâm chủ trì phối hợp với Phòng Cảnh sát PCCC và CNCH xây dựng và triển khai thực hiện kế hoạch tập huấn nghiệp vụ về phòng cháy và chữa cháy rừng trên địa bàn với tổng số 263 lượt người tham gia (04 lớp tập huấn).

- Công tác kiểm tra an toàn về PCCCR: Tiến hành kiểm tra 32 đợt, qua quá trình kiểm tra các đơn vị chủ rừng, địa phương đã chủ động thực hiện tốt công tác phòng cháy và chữa cháy rừng (xây dựng phương án, kế hoạch PCCCR đúng quy định,..).

- Công trình và trang thiết bị PCCCR: Các trang thiết bị, phương tiện phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng được duy tu, sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng để thực hiện tốt nhiệm vụ được giao.

- Tổ chức xây dựng lực lượng: kiện toàn, củng cố Ban Chỉ đạo các cấp gồm: BCĐ tỉnh, 03 BCĐ cấp huyện, 07 BCĐ cấp xã, 16 BCH của các đơn vị chủ rừng; 67 tổ, đội PCCCR (tổng số 488 lực lượng).

Nhờ làm tốt công tác chuẩn bị, công tác tuyên truyền, vận động nâng cao ý thức của người dân. Đồng thời với phương châm phòng ngừa là chính, chủ động phát hiện và chữa cháy khẩn trương, kịp thời, triệt để. Trong mùa khô 2024-2025, toàn tỉnh đã xảy ra 01 vụ cháy rừng trên địa bàn xã Khánh Bình Tây Bắc (nay là xã Đá Bạc) làm thiệt hại 0,46 ha rừng tràm thuộc rừng sản xuất là rừng trồng của 02 hộ gia đình (Võ Văn Toàn 0,16 ha, Trần Công Định 0,3 ha).

2. Đánh giá, nhận xét những thuận lợi, khó khăn trong công tác PCCCR thời gian qua:

* Thuận lợi:

Được sự quan tâm chỉ đạo thường xuyên của Chính phủ, các Bộ ngành Trung ương, của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh; sự hỗ trợ của các sở, ban, ngành và chính quyền địa phương các cấp.

Ban Chỉ đạo tỉnh chỉ đạo kịp thời cho các lực lượng chức năng tăng cường công tác kiểm tra giám sát; đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động người dân tích cực tham gia công tác PCCCR.

Sự phối hợp chặt chẽ giữa các lực lượng chức năng có liên quan Kiểm lâm, Công an, Quân đội và chính quyền địa phương các cấp để hỗ trợ cho các chủ rừng trong việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng;

Tổ chức triển khai thực hiện tốt các phương án, kế hoạch PCCCR. Ý thức tham gia bảo vệ rừng, PCCCR của đa số người dân từng bước được nâng lên.

* Khó khăn, tồn tại:

Bên cạnh những thuận lợi, nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng vẫn còn nhiều khó khăn như sau:

- Ý thức chấp hành các quy định về PCCCR của một số hộ gia đình, cá nhân chưa cao, việc dọn thực bì sau khai thác chấp hành chưa đúng theo quy định.

- Một số trang thiết bị phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng tại một số địa phương, cơ quan, đơn vị xuống cấp, không sử dụng được do được trang bị, sử dụng trong thời gian dài; Cơ sở vật chất, trang thiết bị, phương tiện và kinh phí phục vụ công tác PCCCR tuy được đầu tư nhưng còn hạn chế.

- Việc đầu tư các thiết bị công nghệ cao để phát hiện, cảnh báo nguy cơ cháy rừng sớm chưa được trang bị rộng rãi (chỉ có Vườn quốc gia U Minh Hạ được trang bị hệ thống camera để hỗ trợ công tác PCCCR).

- Ngoài ra, do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu nên diễn biến thời tiết diễn ra phức tạp, khó lường dẫn đến công tác dự báo về nguy cơ cháy rừng có khi chưa đảm bảo độ chính xác cao.

IV. XÁC ĐỊNH VÙNG TRỌNG ĐIỂM CHÁY

Căn cứ vào quá trình theo dõi, chỉ đạo thực hiện công tác phòng cháy, chữa cháy rừng thời gian qua và điều kiện lập địa, diện tích rừng hiện có, Chi cục Kiểm lâm xác định vùng trọng điểm có nguy cơ cháy cao trên địa bàn tỉnh như sau:

Ngoài ra, tùy theo tình hình diễn biến thời tiết thực tế sẽ kiểm tra cập nhật bổ sung các vị trí khác có nguy cơ cháy cao.

V. NỘI DUNG KẾ HOẠCH PHÒNG CHÁY VÀ CHỮA CHÁY RỪNG MÙA KHÔ 2025 – 2026

1. Xây dựng Phương án, Kế hoạch PCCCR

Tất cả các chủ rừng là tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và cộng đồng dân cư đã xây dựng Phương án PCCCR theo đúng quy định. Trong đó, 16 chủ rừng là tổ chức, 01 cộng đồng dân cư (HTX 19/5) và 1.734 chủ rừng là hộ gia đình, cá nhân. Kế hoạch PCCCR cấp xã (04 xã), cấp tỉnh.

Chi cục Kiểm lâm, Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ - Công an tỉnh tham gia ý kiến Phương án PCCCR mùa khô 2025-2026 của Vườn Quốc gia U Minh Hạ, Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp U Minh Hạ và Hạt Kiểm lâm rừng cụm đảo Hòn Khoai. Đối với các chủ rừng là tổ chức còn lại Hạt Kiểm lâm U Minh, Trần Văn Thời, Hạt Kiểm lâm Bạc Liêu tham gia ý kiến.

Chủ rừng chịu trách nhiệm tổ chức thực tập phương án phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định của pháp luật về phòng cháy và chữa cháy.

Chi cục Kiểm lâm, Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ tổ chức kiểm tra, hướng dẫn việc xây dựng và thực hiện phương án phòng cháy và chữa cháy rừng của tất cả các chủ rừng trong những tháng mùa khô.

2. Công tác tuyên truyền

Chi cục Kiểm lâm chủ trì, tham mưu Sở Nông nghiệp và Môi trường phối hợp xây dựng các chuyên mục, tin bài và thường xuyên đưa tin về tình hình quản lý bảo vệ rừng và PCCCR; nêu gương các tổ chức, cá nhân điển hình làm tốt công tác PCCCR.

Các ngành chức năng, chính quyền địa phương các cấp chủ động tổ chức tuyên truyền, phổ biến, giáo dục kiến thức, pháp luật về phòng cháy và chữa cháy rừng tới nhân dân, chủ rừng trên địa bàn tỉnh.

Lãnh đạo các cơ quan, tổ chức, cơ sở có trách nhiệm tổ chức tuyên truyền, phổ biến kiến thức, pháp luật về công tác phòng cháy và chữa cháy rừng cho cán bộ, công chức, viên chức, chiến sĩ, công nhân viên, học sinh, sinh viên và quần chúng nhân dân.

Công tác tuyên truyền vận động, giáo dục phổ biến pháp luật là nhiệm vụ hàng đầu trong sự nghiệp bảo vệ và PCCCR, lực lượng Kiểm lâm, đơn vị chủ rừng, UBND các xã tranh thủ sự ảnh hưởng của những người có uy tín trong xóm, ấp, cộng đồng phối hợp với các đoàn thể của địa phương, cơ quan thực hiện việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức trách nhiệm về bảo vệ rừng và PCCCR là của toàn dân;

Xác định công tác tuyên truyền vận động nhân dân tham gia phòng cháy, chữa cháy rừng là một nhiệm vụ cực kỳ quan trọng, được đặt lên hàng đầu trong công tác PCCCR. Do đó, tuyên truyền giáo dục thường xuyên sẽ tác động vào ý thức trách nhiệm của nhiều người tham gia PCCCR, hạn chế thấp nhất nạn cháy rừng.

Tuyên truyền được thực hiện thường xuyên liên tục bằng nhiều hình thức, nhiều nội dung thiết thực, phù hợp với tình hình thực tế của từng thời điểm, từng đối tượng, làm cho nhân dân dễ tiếp thu, nhận thức đúng những chủ trương, chính sách pháp luật có liên quan đến lĩnh vực QLBVR, PCCCR; tập trung phát huy vai trò của các cơ quan đoàn thể, Kiểm lâm địa bàn, của các tổ Kiểm lâm cơ động trong khi thực hiện nhiệm vụ kiểm tra bảo vệ rừng; kết hợp tổ chức tuyên truyền tập trung, viết tin bài phát trên sóng phát thanh, truyền hình và đăng trên báo trung ương và địa phương.

Phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng, các ngành chức năng có liên quan và các địa phương cấp xã, tổ chức tuyên truyền đến dân cư trong và ven rừng nhằm nâng cao ý thức và tinh thần trách nhiệm trong công tác bảo vệ rừng, PCCCR.

Xây dựng, sửa chữa các các loại bảng biển tuyên truyền bị hỏng nhằm phát huy tốt việc tuyên truyền trực quan, cảnh báo kịp thời về cấp độ cảnh báo cháy rừng; đặt các biển báo cấm lửa, quy định về PCCCR những nơi dễ xảy ra cháy rừng, dễ nhìn thấy, nhiều người qua lại.

3. Giữ nước phòng cháy và chữa cháy rừng

Để thực hiện tốt, các đơn vị chủ rừng, địa phương phải chủ động đắp các đập, mương rãnh thoát nước, đóng bửng cống điều tiết nước trước khi mùa mưa kết thúc. Tổng số có 89 cái cống, đập và hoàn thành việc đóng cống, đắp đập giữ nước theo quy định.

Các đơn vị phải chủ động thường xuyên kiểm tra, gia cố các đập giữ nước tránh rò rỉ thất thoát nước; nếu lượng nước tích trữ phía bên trong các cống, đập cao hơn mức trung bình có thể điều tiết lượng nước cho phù hợp đảm bảo tạo điều kiện thuận lợi cho việc thực hiện nhiệm vụ bảo vệ rừng, PCCCR và mọi hoạt động sản xuất cho người dân trong vùng rừng; Riêng đối với Vườn quốc gia U Minh Hạ tuyệt đối thực hiện nghiêm việc giữ nước để phục vụ cho công tác bảo vệ rừng và PCCCR, khi kết thúc mùa khô phải tiến hành việc xả, tháo nước ngay nhằm để xổ phèn tránh ngập úng lâu ngày, để tạo điều kiện tốt cho quá trình sinh trưởng và phát triển của cây rừng.

4. Xây dựng chòi canh lửa

Đây là hệ thống dùng để quan sát, theo dõi và phát hiện lửa gây cháy rừng; do đó chòi canh lửa đòi hỏi phải cao hơn tán rừng mới quan sát được, thông thường chòi canh lửa có chiều cao từ 17-21 mét. Riêng tại Vườn quốc gia U Minh Hạ có chòi quan sát cố định được đầu tư xây dựng cơ bản có chiều cao 25 mét, móng và trụ được đổ bằng bê tông cốt thép.

Hiện nay, trên toàn lâm phần rừng U Minh Hạ, Vườn chim Bạc Liêu hiện có 74 chòi canh lửa (65 chòi quan sát kiên cố và 09 chòi canh di động và tạm thời); Các đơn vị chủ rừng, chính quyền địa phương nơi có hệ thống chòi canh lửa rừng kiểm tra, đánh giá về giá trị sử dụng, xây dựng kế hoạch duy tu, bão dưỡng, sửa chữa để phục vụ tốt cho công tác PCCCR.

5. Bảng cấp dự báo cháy, cấm lửa, cấm vào rừng

Căn cứ vào các yếu tố khí tượng, thủy văn, mực nước ngầm trên đất rừng, tỷ lệ vật liệu, thực bì khô trên rừng xác định cụ thể cấp dự báo cháy rừng để cảnh báo hằng ngày và dài ngày trên các phương tiện thông tin đại chúng để các chủ rừng có biện pháp PCCCR trên địa bàn được giao quản lý và cho mọi người có ý thức về phòng cháy rừng.

Khi dự báo cháy rừng đến cấp IV cấp rất nguy hiểm thời tiết nắng nóng kéo dài, thảm thực vật khô rất nhanh có nguy cơ xảy ra cháy rừng lớn, Hạt Kiểm lâm tham mưu cho UBND các xã chỉ đạo thực hiện tốt các quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy rừng. Đồng thời phối hợp chặt chẽ các đơn vị chủ rừng điều chỉnh phương án, kế hoạch PCCCR và tăng cường thực hiện các biện pháp PCCCR một cách nghiêm ngặt.

Khi dự báo cháy rừng cấp V cấp cực kỳ nguy hiểm, lực lượng Kiểm lâm và các chủ rừng, địa phương phải thường xuyên kiểm tra các khu vực trọng điểm cháy.

Các chủ rừng, địa phương phải phân công cán bộ, viên chức và người dân tham gia PCCCR thường xuyên trực chòi quan sát lửa, ngoài hiện trường có rừng dễ cháy, nhất là các giờ cao điểm (từ 09 - 17giờ), phát hiện kịp thời điểm cháy, báo động và huy động lực lượng, phương tiện dập tắt ngay, không cho cháy lan diện rộng.

Bảng dự báo cấp cháy rừng đã được đặt ở các ngã ba, ngã tư đường, nơi tập trung dân cư ven rừng để cảnh báo nguy cơ cháy rừng cho mọi người biết. Rà soát các bảng dự báo cấp cháy rừng, có kế hoạch sữa chữa, làm mới bố trí những vị trí phù hợp.

Ngoài ra chủ rừng, chính quyền địa phương xem xét những khu rừng có nguy cơ cháy cao bố trí bảng cấm lửa, khu rừng VQG U Minh Hạ, rừng nghiên cứu khoa học thực nghiệm, ANQP và rừng sản xuất do đơn vị trực tiếp quản lý phải bố trí bảng cấm vào rừng thời gian cao điểm mùa khô.

6. Hệ thống thông tin liên lạc

Trong suốt mùa khô phải duy trì hoạt động thường xuyên và thông suốt của hệ thống thông tin vô tuyến (Icom) và điện thoại di động từ các chốt, trạm, Tiểu Khu đến các đơn vị quản lý rừng, Ban Chỉ đạo cấp xã, tỉnh. Đảm bảo báo cáo thông tin kịp thời chính xác theo đúng quy định về Ban Chỉ đạo của tỉnh và xã; Tổng số có 72 bộ máy ICOM (các đơn vị khác chủ yếu sử dụng điện thoại di động (100% lực lượng tham gia đều sử dụng) làm phương tiện liên lạc.

Khi xảy ra cháy rừng chủ rừng phải báo ngay diễn biến vụ cháy về Ban Chỉ đạo cấp xã và tỉnh bằng phương tiện thông tin nhanh nhất.

Thời kỳ cao điểm mùa khô, hằng ngày Ban Chỉ đạo cấp xã tổng hợp tình hình trên địa bàn báo cáo về Ban Chỉ đạo tỉnh (Văn phòng Ban chỉ đạo đặt Chi cục Kiểm lâm) trong khoảng thời gian từ 15 giờ đến 17 giờ, số điện thoại trực Văn phòng: 0290.3837.977.

Chi cục Kiểm lâm có trách nhiệm tổng hợp tình hình, báo cáo về thường trực Ban Chỉ đạo cấp tỉnh và Ban Chỉ đạo cấp Trung ương hằng tuần và tháng theo định kỳ và báo cáo những diễn biến đột xuất trong ngày nếu có.

Thống kê hệ thống máy ICOM; đánh giá giá trị sử dụng và sửa chữa, mua mới.

7. Đường băng cản lửa

Chủ rừng trên địa bàn tỉnh chủ động thực hiện các biện pháp làm giảm nguồn vật liệu cháy trên diện tích rừng trồng thuộc phạm vi quản lý, làm đường băng cản lửa ngay từ khi trồng rừng, thường xuyên phát dọn, vệ sinh đường băng đã có, đảm bảo khả năng cản lửa khi xảy ra cháy rừng.

Lực lượng Kiểm lâm tuyên truyền, hướng dẫn các chủ rừng thực hiện tốt việc xử lý thực bì trồng rừng, vệ sinh rừng sau khai thác, chăm sóc rừng trồng làm giảm vật liệu cháy trong rừng. Kiểm tra, giám sát việc tuần tra, kiểm tra rừng đối với các chủ rừng, cộng đồng dân cư được giao quản lý rừng.

Các chủ rừng khi xử lý thực bì trồng rừng cần nghiêm túc thực hiện:

+ Trước khi đốt: Chủ động, sẵn sàng các biện pháp phòng cháy rừng, đồng thời cần thông báo cho trưởng thôn, làng, tổ đội phòng cháy, chữa cháy rừng chính quyền địa phương, cơ quan Kiểm lâm gần nhất biết để chủ động PCCCR.

+ Tiến hành đốt vào thời điểm thích hợp (không đốt vào những ngày có dự báo nguy cơ cháy rừng ở cấp IV, cấp V, những ngày gió to, gió tạt) khi đốt bố trí người canh gác, đảm bảo đến khi đám cháy tắt hoàn toàn mới được ra về, tuyệt đối không để cháy lan vào rừng.

Vận động nhân dân phát dọn bờ thửa, trồng cây tạo thành băng xanh cản lửa như: Chuối, các loại cây ăn trái khác; từng hộ phải dọn các bờ bao khuôn hộ, đảm bảo không còn vật liệu dễ cháy ở những nơi dễ xảy ra cháy.

Phát dọn sạch, đảm bảo giao thông đi lại, kiểm tra quản lý dễ dàng đối với các kênh lưu thông; từng hộ phải có kế hoạch giữ nước trong ao, kênh của mình để PCCCR.

Phát dọn, đốt trước mùa khô các vật liệu cháy dọc theo các lối mòn, đường đi bộ, lộ xe, các bãi cỏ khô theo lối đi trên các đảo Hòn Khoai, Hòn Chuối để tránh cháy lan vào rừng.

Khuyến khích và nhân rộng mô hình kinh doanh rừng có hiệu quả, đặc biệt là trồng rừng thâm canh và các dự án, phương án sản xuất kinh doanh xây dựng các biện pháp, công trình phòng cháy để hạn chế khả năng gây cháy rừng.

Phát dọn đường băng cản lửa, dọn kênh chiều dài tổng cộng 335 km (Vườn Quốc gia U Minh Hạ, Công ty TNHH MTV LN U Minh Hạ)

8. Phương tiện, trang thiết bị phòng cháy rừng

Máy bơm chữa cháy và các phụ kiện, phương tiện vận chuyển máy móc thiết bị phục vụ chữa cháy rừng rất cần thiết và phù hợp với đặc điểm, rừng U Minh Hạ, rừng đảo.

Hiện tại các dụng cụ, phương tiện và các trang thiết bị phục vụ cho công tác PCCCR hiện có như sau:

- Tổng số máy bơm hiện có129 máy (công suất lớn hiện có 74 cái, công suất nhỏ 55 cái).

- Tổng số vòi chữa cháy: 61.100 mét (Vòi A 29.300 mét, Vòi B 31.800 mét);

- Vỏ lãi, máy/phương tiện vận chuyển máy bơm: 103 bộ.

Thống kê máy bơm, vòi chữa cháy, võ, máy, xe chữa cháy chuyên dụng; đánh giá giá trị sử dụng; sửa chữa, mua sắm, bổ sung kịp thời.

9. Công tác kiểm tra thực hiện phương án/kế hoạch

Chi cục Kiểm lâm, các Hạt Kiểm lâm chủ động xây dựng kế hoạch và chủ trì phối hợp một số ngành chức năng tiến hành kiểm tra định kỳ và đột xuất về việc chấp hành các quy định an toàn trong công tác PCCCR ngay đầu mùa khô, việc triển khai phương án, kế hoạch PCCCR của các chủ rừng và các địa phương; thời gian bắt đầu từ 01/01/2026 đến hết mùa khô.

10. Công tác tập huấn nghiệp vụ PCCCR

Chi cục Kiểm lâm chủ trì phối hợp với Phòng cảnh sát PCCC và cứu nạn cứu hộ - Công an tỉnh tiến hành mở các lớp tập huấn nghiệp vụ PCCCR, hướng dẫn tổ chức triển khai đội hình chữa cháy rừng, kỹ năng thao tác vận hành sử dụng máy bơm và một số phương tiện chữa cháy rừng chuyên dùng cho các đơn vị quản lý rừng, Đội KLCĐ và PCCCR, lực lượng Kiểm lâm của Hạt Kiểm lâm, lực lượng dân quân tự vệ xã… để đảm bảo lực lượng trực tiếp tham gia chữa cháy rừng của các đơn vị đáp ứng được yêu cầu tối ưu trong khi làm nhiệm vụ được chủ động, linh hoạt, phản ứng nhanh, thao tác chính xác, kỹ thuật thành thạo hơn.

Dự kiến thời gian tập huấn sẽ tổ chức vào đầu năm 2026, mở 03 lớp tập huấn, mỗi lớp từ 70 - 100 người.

11. Thực tập phương án/kế hoạch phòng cháy, chữa cháy rừng

Chi cục Kiểm lâm chủ trì phối hợp Phòng cảnh sát PCCC và Cứu nạn cứu hộ - Công an tỉnh hướng dẫn các chủ rừng và chính quyền địa phương xây dựng phương án, kế hoạch thực tập một số tình huống chữa cháy rừng cấp cơ sở để đáp ứng mục đích yêu cầu và phương châm “4 tại chỗ”.

12. Tổ chức xây dựng lực lượng

Rà soát, kiện toàn Ban Chỉ đạo các cấp và các tổ, đội PCCCR tại chỗ ở địa phương. Bổ sung phương án, xây dựng kế hoạch PCCCR mùa khô 2025-2026 phù hợp với đặc điểm, tình hình, khả năng và nguồn lực của địa phương để phát huy hiệu quả PCCCR. Lực lượng dự kiến các tổ đội PCCCR gồm 75 tổ, đội với 516 lực lượng người. Tùy theo điều kiện thực tế và tình huống xảy ra, số lượng người được huy động tham gia theo lệnh điều động của cơ quan cấp thẩm quyền.

Các chủ rừng thực hiện xây dựng phương án PCCCR quy định tại Nghị định số 156/2018/NĐ-CP ngày 16/11/2018 của Chính phủ; thành lập, kiện toàn Ban Chỉ huy, tổ, đội và rà soát xác định diện tích những khu rừng có nguy cơ cháy cao, bao gồm cả việc nắm chắc các tuyến đường dẫn đến khu rừng, các nguồn nước gần nhất có khả năng phục vụ công tác chữa cháy, các phương tiện, trang thiết bị, hậu cần cần thiết để thực hiện hiệu quả PCCCR. Tiếp tục rà soát, bổ sung vùng trọng điểm cháy rừng ngoài thực địa vào bản đồ phân vùng trọng điểm cháy rừng trên địa bàn quản lý.

13. Tổng kết công tác PCCCR mùa khô 2024 - 2025 và triển khai nhiệm vụ PCCCR 2025 – 2026.

Tham mưu Ban Chỉ đạo chương trình phát triển lâm nghiệp bền vững giai đoạn 2021-2025 tổ chức tổng kết công tác QLBVR-PTR, PCCCR năm 2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 thời gian dự kiến trong tháng 01/2026.

14. Dự trù kinh phí thực hiện nhiệm vụ PCCCR mùa khô 2025-2026

Phần kinh phí được giao cho Chi cục Kiểm lâm (Văn phòng Ban chỉ đạo) dự kiến: 1.600.000.000 đồng để thực hiện các nhiệm vụ có liên quan cho công tác PCCCR như: Tiền thưởng cho công tác PCCCR (nếu có); Chi nhiên liệu PCCCR; Chi thông tin liên lạc (hỗ trợ tiền điện thoại BCĐ); Tập huấn, diễn tập PCCCR; Công tác phí; Hợp đồng PCCCR; Phụ cấp trực ngoài giờ; Mua sắm, sữa chữa trang thiết bị phục vụ công tác PCCCR; Chi nghiệp vụ (tờ bướm, bảng tuyên truyền cấm lửa, cấm vào rừng; các chi phí khác theo quy định. Sau khi Kế hoạch được phê duyệt Chi cục Kiểm lâm sẽ tham mưu phối hợp Sở Tài chính và các đơn vị có liên quan xây dựng dự toán chi tiết trình Sở Tài chính thẩm định theo quy định.

VI. GIẢ ĐỊNH TÌNH HUỐNG CHÁY

VII. CHỮA CHÁY RỪNG

Chữa cháy rừng là huy động nhanh chóng lực lượng, phương tiện dập tắt kịp thời không để lửa lan tràn, hạn chế và chấm dứt thiệt hại do cháy rừng gây ra.

1. Biện pháp chữa cháy rừng:

1.1 Tạo đường băng cản lửa, khoanh vùng cô lập đám cháy:

Biện pháp này áp dụng khi mũi lửa phát triển mạnh, diện tích cháy lớn, gió thổi mạnh, thực bì khô, địa hình phức tạp… ngoài khả năng khống chế của lực lượng và phương tiện chữa cháy. Cần xác định hướng gió, tốc độ gió, vận tốc di chuyển của mũi lửa mà ước lượng thời gian khoảng cách từ mũi lửa đến đường băng, dùng dao búa chặt hạ cây, dọn sạch vật liệu cháy trên đường băng, chọn vị trí phù hợp đặt máy bơm dẫn nước vào đám cháy trên băng để dập tắt lửa. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn cho lực lượng, phương tiện chữa cháy thì phải đảm bảo sau khi thi công xong băng cản lửa thì đám cháy mới lan tới gần.

1.2 Áp dụng “Biện pháp đốt trước có kiểm soát” để chữa cháy khi có đủ điều kiện cho phép:

Khi thi công xong băng trắng, trường hợp ngọn lửa còn cách đường băng tương đối xa, tùy theo điều kiện có thể đốt trước, ngược với hướng cháy. Biện pháp này có hiệu quả cao khi dập lửa những đám cháy tán và cháy mặt đất, thường được áp dụng khi có cháy lớn với khả năng lực lượng ít, phương tiện không đầy đủ, thì rất khó kiểm soát. Biện pháp này được thực hiện như sau:

Phía trước đám cháy, cách đám cháy không xa, chọn 2 băng song song bao quanh đám cháy để hạn chế sự tràn lan của lửa vào vùng lân cận. Khoảng cách phải đảm bảo sau khi thi công xong thì đám cháy mới tới gần, có vậy mới đảm bảo an toàn cho lực lượng chữa cháy.

Tiến hành dọn sạch vật liệu cháy vào giữa 2 băng, sau đó đốt theo từng đoạn, phải thận trọng không để lửa bốc cao và lan tràn ra bên ngoài. Khoảng cách giữa 2 băng dọn sạch vật liệu cháy phù thuộc vào tốc độ gió, tình hình thẩm thực vật rừng và quy mô của đám cháy.

1.3 Đào kênh, mương, rãnh để chống cháy ngầm và chữa cháy:

Đối với trường hợp cháy ngún thì đào ngạch bao quanh cô lập đám cháy, lấy hết lớp vật liệu cháy. Máy bơm nước phải túc trực đề phòng lửa bốc tán, vượt ngạch cháy lan nơi khác và dập lửa ngún, tổ chức tuần tra, canh giữ để nhằm tránh hiện tượng cháy lại.

2. Phương pháp chữa cháy

2.1 Chữa cháy trực tiếp:

Chữa cháy trực tiếp là sử dụng tất cả các phương tiện, dụng cụ từ thủ công đến cơ giới như máy bơm, bình xịt nước, hóa chất, cành cây...tác động trực tiếp vào đám cháy để dập tắt lửa. Nó có tác dụng rất tốt đối với những đám cháy nhỏ có diện tích dưới 1ha và thường được áp dụng đối với các đám cháy mặt đất, cháy ngầm khi mới xuất hiện.

2.2 Chữa cháy gián tiếp:

Chữa cháy gián tiếp là dùng lực lượng, phương tiện để hạn chế đám cháy, thường được áp dụng cho các đám cháy lớn, diện tích trên 50 ha và diện tích của khu rừng còn lại là rất lớn. Đặc biệt đối với các đám cháy trên đất than bùn thì tiến hành làm đường băng cản lửa như băng trắng nhưng phải đào lấy hết lớp than bùn. Than bùn đào lên đổ ra phía ngoài đám cháy. Bề rộng của băng đào từ 2- 4m có thể thi công bằng thủ công hoặc cơ giới.

2.3 Chữa cháy kết hợp:

Chữa cháy kết hợp là sử dụng cả hai phương pháp chữa cháy trực tiếp và chữa cháy gián tiếp để dập tắt đám cháy. Phương pháp này áp dụng cho những đám cháy nhỏ, cháy vừa với mức độ nguy hiểm không cao, người chữa cháy có thể kiểm soát được đám cháy và có khả năng dập tắt đám cháy hoàn toàn không để cháy lớn, cháy lan.

3. Điều hành lực lượng tham gia chữa cháy rừng của các Ban Chỉ đạo

Khi xảy ra cháy rừng Ban Chỉ đạo cấp cơ sở (cấp xã) phải chủ động triển khai phương án chữa cháy một cách tối ưu trong việc Chỉ đạo, điều động lực lượng, phương tiện tại chỗ để ứng cứu kịp thời có hiệu quả nhất. Khi đám cháy mà lực lượng tại chỗ không thể đáp ứng được, vượt giới hạn của Ban Chỉ đạo cơ sở thì phải báo kịp thời về Ban Chỉ đạo tỉnh. Trưởng Ban Chỉ đạo tỉnh điều động lực lượng của công an, quân sự, biên phòng và các lực lượng khác để chữa cháy rừng.

Tham gia Chỉ đạo chữa cháy rừng trên hiện trường là các thành viên của các Ban Chỉ đạo tỉnh, cấp xã. Người Chỉ đạo cao nhất tại hiện trường là người của Ban Chỉ đạo cấp cao nhất có mặt tại hiện trường.

Các chủ rừng có trách nhiệm đảm bảo nhiên liệu, hậu cần, lương thực, thực phẩm cho lực lượng tham gia chữa cháy rừng.

VIII. NHIỆM VỤ PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY RỪNG CỦA TỔ CHỨC, HỘ GIA ĐÌNH, CÁ NHÂN

1. Nhiệm vụ của Ban Chỉ đạo các cấp

Ban Chỉ đạo tỉnh chỉ đạo, kiểm tra, hướng dẫn cấp xã trong việc xây dựng và thực hiện kế hoạch phòng cháy, chữa cháy rừng hàng năm trên địa bàn để phù hợp với kế hoạch phòng cháy, chữa cháy rừng chung của tỉnh. Hướng dẫn kiểm tra các đơn vị chủ rừng khu vực rừng U Minh Hạ, rừng cụm đảo, Vườn chim Bạc Liêu tổ chức thực hiện phương án PCCCR trong mùa khô; Huy động lực lượng, phương tiện tăng cường cho các địa phương khi có tình huống trong công tác phòng cháy, chữa cháy rừng; chỉ đạo giải quyết hậu quả do cháy rừng gây ra

Ban Chỉ đạo các cấp xây dựng Kế hoạch PCCCR cụ thể để tổ chức thực hiện; phối hợp với các lực lượng, tổ chức tập huấn và thực tập PCCCR để nâng cao nghiệp vụ trong công tác PCCCR. Xác định khu vực trọng điểm để tập trung chỉ đạo của các cấp, các ngành cho công tác PCCCR.

Khen thưởng động viên kịp thời cho các tổ chức, cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác PCCCR.

Tổ chức tổng kết, sơ kết, rút kinh nghiệm hàng năm sau khi kết thúc mùa khô hoặc sau khi xảy ra cháy rừng.

2. Nhiệm vụ của Sở Nông nghiệp và Môi trường

Tham mưu trực tiếp cho BCĐ tỉnh và UBND tỉnh chỉ đạo công tác phòng cháy, chữa cháy rừng trên địa bàn toàn tỉnh.

Chỉ đạo Chi cục Kiểm lâm tham mưu cho Ban Chỉ đạo tỉnh về công tác phòng cháy, chữa cháy rừng như: Xây dựng hệ thống cấp dự báo nguy cơ cháy rừng; tuyên truyền giáo dục ý thức phòng cháy, chữa cháy rừng trong cộng đồng dân cư; tổ chức xây dựng lực lượng chuyên ngành phòng cháy, chữa cháy rừng.

Chủ trì, phối hợp cùng các đơn vị có liên quan kiểm tra, đôn đốc các chủ rừng, các địa phương thực hiện phòng cháy, chữa cháy rừng.

3. Nhiệm vụ của Lực lượng Kiểm lâm

Cơ quan Kiểm lâm có trách nhiệm thành lập, quản lý hoạt động của các đơn vị phòng cháy và chữa cháy rừng thuộc phạm vi quản lý của mình; chỉ đạo, kiểm tra và tổ chức huấn luyện, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy rừng chuyên ngành; lực lượng chuyên trách bảo vệ rừng của chủ rừng và lực lượng bảo vệ rừng của cơ sở.

Tăng cường công tác kiểm tra việc thực hiện các quy định về an toàn phòng cháy, chữa cháy rừng của từng đơn vị trên địa bàn.

Tuyên truyền, vận động nhân dân tham gia phòng cháy, chữa cháy rừng; phối hợp với Ban chỉ đạo cấp xã xây dựng và bồi dưỡng nghiệp vụ phòng cháy, chữa cháy rừng cho lực lượng quần chúng.

Tham mưu cho Ban Chỉ đạo tỉnh, các cấp chính quyền tổ chức phòng cháy, chữa cháy các khu rừng trọng điểm dễ xảy ra cháy. Phối hợp với cơ quan truyền thông cấp tỉnh, xã thông tin cảnh báo nguy cơ cháy rừng khi báo động cháy rừng cấp IV, cấp V.

Sẵn sàng lực lượng, phương tiện cơ động nhanh đến hiện trường xảy ra cháy rừng để tham gia chữa cháy và ứng cứu kịp thời khi có lệnh điều động của Ban Chỉ đạo các cấp.

4. Nhiệm vụ của Công an tỉnh Cà Mau

Chỉ đạo Phòng Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ phối hợp với lực lượng Kiểm lâm thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng trên địa bàn tỉnh; hằng năm, xây dựng kế hoạch phối hợp với các lực lượng khác tham gia phòng cháy và chữa cháy rừng; chỉ đạo lực lượng Công an các cấp trong công tác phòng cháy và chữa cháy rừng; Điều động lực lượng, phương tiện tham gia chữa cháy rừng.

Phối hợp với cơ quan Kiểm lâm, chủ rừng và chính quyền địa phương tiến hành tổ chức điều tra xác định nguyên nhân và đối tượng gây cháy rừng để xử lý theo quy định của pháp luật.

5. Nhiệm vụ của Bộ Chỉ đạo Quân sự tỉnh Cà Mau

Chỉ đạo cho các đơn vị đóng quân trên địa bàn tham gia tích cực công tác quản lý bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng; hằng năm, xây dựng kế hoạch phối hợp giữa lực lượng Dân quân tự vệ và lực lượng Kiểm lâm trong công tác bảo vệ rừng, phòng cháy và chữa cháy rừng; sẵn sàng điều động lực lượng, phương tiện tham gia chữa cháy rừng khi có lệnh của Ban Chỉ đạo tỉnh.

6. Nhiệm vụ của Báo và Phát thanh, Truyền hình Cà Mau

Phối hợp Sở Nông nghiệp và Môi trường, xây dựng kế hoạch, tổ chức tuyên truyền công tác bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng; tổ chức thông tin kịp thời các chuyên đề, phóng sự, bản tin dự báo nguy cơ cháy rừng và các văn bản chỉ đạo của Ban Chỉ đạo tỉnh về công tác bảo vệ rừng và phòng cháy, chữa cháy rừng.

7. Nhiệm vụ của Sở Tài chính

Phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tham mưu UBND tỉnh ưu tiên cân đối ngân sách đảm bảo nguồn kinh phí để thực hiện có hiệu quả công tác PCCCR trên địa bàn tỉnh; hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, địa phương quản lý, sử dụng và thanh quyết toán kinh phí đúng quy định.

8. Nhiệm vụ của các đơn vị chủ rừng là tổ chức

Tổ chức thực hiện các quy định, nội quy, điều kiện an toàn, biện pháp về phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định của pháp luật;

Xây dựng, ban hành các quy định, nội quy và biện pháp về phòng cháy và chữa cháy trong phạm vi rừng mình quản lý;

Xây dựng và tổ chức thực hiện phương án phòng cháy và chữa cháy đối với khu vực rừng mình quản lý;

Tuyên truyền, phổ biến pháp luật, kiến thức phòng cháy và chữa cháy rừng; huấn luyện nghiệp vụ phòng cháy và chữa cháy rừng; thành lập, quản lý và duy trì hoạt động của tổ, đội phòng cháy và chữa cháy rừng;

Kiểm tra an toàn về phòng cháy và chữa cháy rừng; đề xuất xử lý các hành vi vi phạm quy định, nội quy về phòng cháy và chữa cháy rừng và tổ chức khắc phục kịp thời các thiếu sót, vi phạm quy định an toàn về phòng cháy và chữa cháy rừng theo thẩm quyền;

Đầu tư xây dựng công trình, trang bị phương tiện, dụng cụ phòng cháy và chữa cháy rừng;

Bảo đảm kinh phí đầu tư cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định hiện hành của Nhà nước;

Báo cáo định kỳ và đột xuất về công tác phòng cháy và chữa cháy rừng, thông báo kịp thời cho cơ quan Kiểm lâm sở tại, cơ quan Cảnh sát phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn cứu hộ và cơ quan quản lý trực tiếp những thay đổi có liên quan đến bảo đảm an toàn phòng cháy và chữa cháy rừng thuộc phạm vi quản lý;

Phối hợp với các chủ rừng khác, chính quyền sở tại, cơ quan, tổ chức xung quanh trong việc bảo đảm an toàn về phòng cháy và chữa cháy rừng; không gây nguy hiểm cháy đối với các khu rừng, cơ quan, tổ chức và hộ gia đình lân cận; Phối hợp và tạo điều kiện cho các cơ quan chức năng điều tra, truy tìm thủ phạm gây cháy rừng.

Thực hiện các hoạt động phòng cháy và chữa cháy rừng khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền;

Diện tích rừng sau cháy phải được xây dựng kế hoạch, phương án phục hồi lại rừng bằng biện pháp xúc tiến tái sinh hoặc trồng lại rừng ngay sau mùa vụ trồng rừng trong năm. Theo dõi, quản lý chặt chẽ và xử lý kịp thời đối với tổ chức, hộ gia đình, cá nhân tự ý sử dụng đất rừng sau cháy để sản xuất nông nghiệp hoặc sử dụng với mục đích khác.

9. Nhiệm vụ của chủ rừng là hộ gia đình và cá nhân, cộng đồng dân cư:

Lập phương án phòng cháy, chữa cháy rừng theo đúng quy định pháp luật.

Tổ chức thực hiện các quy định, nội quy, điều kiện an toàn, biện pháp về phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định của pháp luật;

Kiểm tra an toàn về phòng cháy và chữa cháy rừng; đề xuất xử lý các hành vi vi phạm quy định, nội quy về phòng cháy và chữa cháy rừng và tổ chức khắc phục kịp thời các thiếu sót, vi phạm quy định an toàn về phòng cháy và chữa cháy rừng;

Đầu tư trang bị phương tiện, dụng cụ phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định;

Bảo đảm kinh phí đầu tư cho hoạt động phòng cháy và chữa cháy rừng theo quy định hiện hành của Nhà nước;

Phối hợp với các chủ rừng khác, chính quyền sở tại, cơ quan, tổ chức xung quanh trong việc bảo đảm an toàn về phòng cháy và chữa cháy rừng; không gây nguy hiểm cháy đối với các khu rừng, cơ quan, tổ chức và hộ gia đình lân cận; Thực hiện các hoạt động phòng cháy và chữa cháy khi có yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền; Phối hợp và tạo điều kiện cho các cơ quan chức năng điều tra, truy tìm thủ phạm gây cháy rừng.

IX. BỔ SUNG, CHỈNH LÝ KẾ HOẠCH PHÒNG CHÁY, CHỮA CHÁY RỪNG

Chi cục Kiểm lâm theo dõi diễn biến tình hình thời tiết trong những tháng mùa khô, trường hợp thời tiết diễn biến phức tạp nắng nóng gay gắt kéo dài gây khó khăn cho công tác phòng cháy và chữa cháy rừng thì tham mưu cho Ban Chỉ đạo tỉnh đề nghị tất các đơn vị chủ rừng, chính quyền địa phương bổ sung, chỉnh lý phương án, kế hoạch phòng cháy, chữa cháy rừng phù hợp với diễn biến tình hình thực tế.

X. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ

1. Kết luận:

Công tác PCCCR mùa khô vừa qua được triển khai thực hiện khá tốt, trên địa bàn tỉnh không để xảy ra cháy rừng lớn (01 vụ cháy rừng gây thiệt hại 0,46 ha rừng sản xuất là rừng trồng của chủ rừng là hộ gia đình).

Kế hoạch PCCCR mùa khô 2025 - 2026 được xây dựng trên cơ sở dự báo tình hình thời tiết của Trung tâm Khí tượng Thủy văn Quốc gia và tình hình thực tế tại trên địa bàn tỉnh. Chi cục Kiểm lâm sẽ tiếp tục theo dõi diễn biến về tình hình khô hạn và có kế hoạch chi tiết để chủ động ứng phó cho từng thời điểm, từng đối tượng và từng khu vực.

Tổ chức triển khai thực hiện tốt các biện pháp PCCCR theo kế hoạch sẽ góp phần cho công tác PCCCR trên địa bàn tỉnh đạt được mục tiêu đề ra.

Huy động nhiều thành phần và nguồn lực khác đóng góp cho công tác PCCCR, đặc biệt là các chủ rừng, các hộ gia đình, cá nhân nhận đất, nhận rừng.

2. Kiến nghị:

Ban Chỉ đạo tỉnh thường xuyên chỉ đạo Ban Chỉ đạo cấp xã và các đơn vị chủ rừng triển khai thực hiện tốt Kế hoạch, Phương án PCCCR đã được phê duyệt. Đối với những đơn vị chậm hoặc không triển khai thực hiện đảm bảo các biện pháp phòng cháy, chữa cháy rừng, kiên quyết xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.

Sở Nông nghiệp và Môi trường sớm xem xét, trình UBND tỉnh phê duyệt Kế hoạch thực hiện nhiệm vụ phòng cháy và chữa cháy rừng mùa khô 2025 – 2026 để làm cơ sở triển khai thực hiện đạt hiệu quả cao nhất./.