Công văn 8153/BYT-PB năm 2025 tăng cường phòng, chống bệnh Dại do Bộ Y tế ban hành

Theo báo cáo của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay cả nước ghi nhận 67 trường hợp tử vong do bệnh Dại tại 19 tỉnh, thành phố ở cả 4 khu vực trên cả nước. So với cùng kỳ năm 2024, số ca tử vong do bệnh Dại tuy có giảm nhưng vẫn ở mức cao. Các tỉnh ghi nhận trường hợp tử vong đều là các tỉnh có bệnh Dại lưu hành nhiều năm như Gia Lai (8 ca tử vong), Đắk Lắk (7 ca tử vong), Tây Ninh (7 ca tử vong), Đồng Nai (6 ca tử vong), Lâm Đồng (5 ca tử vong). Một trong những nguyên nhân chủ yếu là người dân bị chó, mèo cắn nhưng chủ quan không đi tiêm phòng bệnh Dại dẫn tới tử vong.

Để tăng cường công tác phòng, chống bệnh Dại, Bộ Y tế đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, các Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế tổ chức triển khai thực hiện một số nội dung trọng tâm sau:

1. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố

1.1. Thực hiện đầy đủ Kế hoạch số 1501/KH-BYT ngày 23/10/2025 của Bộ Y tế về việc Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống bệnh Dại lần thứ 19 (28/9/2025).

1.2. Tăng cường công tác truyền thông đại chúng, truyền thông trong trường học cho trẻ em, học sinh, giáo viên, truyền thông trực tiếp và truyền thông qua hệ thống tuyên truyền cơ sở tại vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, vùng có nguy cơ cao lây nhiễm bệnh Dại về các biện pháp phòng chống, quản lý vật nuôi đúng cách và lưu ý việc không chữa bệnh Dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận (Xin gửi kèm Khuyến cáo và Thông điệp truyền thông phòng chống bệnh Dại).

1.3. Thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022-2030 ban hành kèm theo Quyết định số 2151/QĐ-TTg ngày 21/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

1.4. Chủ động giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi Dại cắn để hướng dẫn tiêm phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế và xử lý ổ dịch kịp thời. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành y tế và thú y để giám sát, phát hiện sớm các trường hợp bị chó, mèo cắn trong cộng đồng và chủ động phối hợp chính quyền địa phương các cấp tổ chức họp giao ban định kỳ để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc tùy theo diễn biến tình hình bệnh Dại tại địa phương.

1.5. Đảm bảo đủ và tăng cường khả năng tiếp cận của người dân với vắc xin phòng Dại, huyết thanh kháng Dại, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao; mỗi trung tâm y tế khu vực có ít nhất 01 điểm tiêm vắc xin phòng bệnh Dại và huyết thanh kháng Dại cho người, đảm bảo đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, vật tư và nguồn nhân lực cho điều trị dự phòng. Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế ở các điểm tiêm vắc xin phòng Dại về các kỹ năng tư vấn, xử trí các trường hợp bị chó, mèo cắn. Tất cả các điểm tiêm vắc xin phòng bệnh Dại và huyết thanh kháng Dại cho người bị phơi nhiễm phải chia sẻ thông tin về danh sách và địa chỉ của người được tiêm cho cơ quan thú y địa phương theo quy định hiện hành.

1.6. Chỉ đạo các đơn vị y tế báo cáo theo quy định tại Thông tư số 54/2015/TT- BYT ngày 28/12/2015 của Bộ Y tế về việc hướng dẫn chế độ thông tin báo cáo và khai báo bệnh, dịch bệnh truyền nhiễm.

1.7. Bố trí kinh phí để triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động phòng, chống bệnh Dại trên người, động vật theo quy định; huy động sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, cộng đồng, xã hội trong công tác phòng, chống bệnh Dại.

2. Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế

2.1. Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur

- Thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022-2030 ban hành kèm theo Quyết định số 2151/QĐ- TTg ngày 21/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 1501/KH-BYT ngày 23/10/2025 của Bộ Y tế về việc Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống bệnh Dại lần thứ 19 (28/9/2025).

- Tăng cường giám sát, phát hiện sớm và điều tra ổ dịch bệnh Dại trên người và động vật tại các địa phương thuộc khu vực phụ trách; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thú y, Trung tâm kiểm soát bệnh tật trong việc thu thập, xác minh, và báo cáo kịp thời các ca bệnh, tử vong do Dại.

- Đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng quy trình xử lý ổ dịch và tiêm phòng vắc xin Dại cho người bị phơi nhiễm, đảm bảo cung ứng đầy đủ vắc xin và huyết thanh kháng Dại, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao, vùng sâu, vùng xa.

- Phối hợp và hỗ trợ địa phương triển khai hoạt động truyền thông nguy cơ và nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống bệnh Dại, tập trung vào việc quản lý, tiêm phòng Dại cho chó, mèo; hướng dẫn người dân chủ động đến cơ sở y tế khi bị động vật cắn hoặc tiếp xúc nghi ngờ phơi nhiễm.

- Định kỳ tổng hợp, báo cáo tình hình bệnh Dại và kết quả thực hiện các hoạt động phòng chống theo quy định và tham mưu, đề xuất các giải pháp kịp thời về Bộ Y tế.

2.2. Các Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế

- Tăng cường công tác thu dung, cấp cứu, điều trị người bị bệnh Dại hoặc nghi ngờ mắc bệnh; bảo đảm đủ thuốc, trang thiết bị và thực hiện đúng hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh Dại.

- Phối hợp với y tế dự phòng trong giám sát, báo cáo ca bệnh, tử vong do bệnh Dại và cung cấp thông tin phục vụ điều tra, xử lý ổ dịch.

- Đẩy mạnh tư vấn, hướng dẫn người dân chủ động phòng bệnh, đặc biệt tiêm vắc xin phòng Dại kịp thời sau khi bị động vật cắn.

Trân trọng cảm ơn./.

PHỤ LỤC: KHUYẾN CÁO VÀ THÔNG ĐIỆP PHÒNG CHỐNG BỆNH DẠI

I. Khuyến cáo phòng chống bệnh Dại

Theo báo cáo của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm Bộ Y tế, từ đầu năm 2025 đến nay cả nước ghi nhận 67 trường hợp tử vong do bệnh Dại tại 19 tỉnh, thành phố ở cả 4 khu vực trên cả nước. So với cùng kỳ năm 2024, số ca tử vong do bệnh Dại tuy có giảm nhưng vẫn ở mức cao. Các tỉnh ghi nhận trường hợp tử vong đều là các tỉnh có bệnh Dại lưu hành nhiều năm như Gia Lai (8 ca tử vong), Đắk Lắk (7 ca tử vong), Tây Ninh (7 ca tử vong), Đồng Nai (6 ca tử vong), Lâm Đồng (5 ca tử vong). Một trong những nguyên nhân chủ yếu là người dân bị chó, mèo cắn nhưng chủ quan không đi tiêm phòng bệnh Dại dẫn tới tử vong.

Để tăng cường công tác phòng, chống bệnh Dại, Bộ Y tế đề nghị Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, các Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế tổ chức triển khai thực hiện một số nội dung trọng tâm sau:

1. Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố

1.1. Thực hiện đầy đủ Kế hoạch số 1501/KH-BYT ngày 23/10/2025 của Bộ Y tế về việc Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống bệnh Dại lần thứ 19 (28/9/2025).

1.2. Tăng cường công tác truyền thông đại chúng, truyền thông trong trường học cho trẻ em, học sinh, giáo viên, truyền thông trực tiếp và truyền thông qua hệ thống tuyên truyền cơ sở tại vùng sâu, vùng xa, vùng có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, vùng có nguy cơ cao lây nhiễm bệnh Dại về các biện pháp phòng chống, quản lý vật nuôi đúng cách và lưu ý việc không chữa bệnh Dại bằng các biện pháp chưa được Bộ Y tế công nhận (Xin gửi kèm Khuyến cáo và Thông điệp truyền thông phòng chống bệnh Dại).

1.3. Thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022-2030 ban hành kèm theo Quyết định số 2151/QĐ-TTg ngày 21/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ.

1.4. Chủ động giám sát chặt chẽ các trường hợp bị chó, mèo nghi Dại cắn để hướng dẫn tiêm phòng theo hướng dẫn của Bộ Y tế và xử lý ổ dịch kịp thời. Tăng cường công tác phối hợp liên ngành y tế và thú y để giám sát, phát hiện sớm các trường hợp bị chó, mèo cắn trong cộng đồng và chủ động phối hợp chính quyền địa phương các cấp tổ chức họp giao ban định kỳ để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc tùy theo diễn biến tình hình bệnh Dại tại địa phương.

1.5. Đảm bảo đủ và tăng cường khả năng tiếp cận của người dân với vắc xin phòng Dại, huyết thanh kháng Dại, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao; mỗi trung tâm y tế khu vực có ít nhất 01 điểm tiêm vắc xin phòng bệnh Dại và huyết thanh kháng Dại cho người, đảm bảo đủ cơ sở vật chất, trang thiết bị, vật tư và nguồn nhân lực cho điều trị dự phòng. Tổ chức tập huấn cho cán bộ y tế ở các điểm tiêm vắc xin phòng Dại về các kỹ năng tư vấn, xử trí các trường hợp bị chó, mèo cắn. Tất cả các điểm tiêm vắc xin phòng bệnh Dại và huyết thanh kháng Dại cho người bị phơi nhiễm phải chia sẻ thông tin về danh sách và địa chỉ của người được tiêm cho cơ quan thú y địa phương theo quy định hiện hành.

1.6. Chỉ đạo các đơn vị y tế báo cáo theo quy định tại Thông tư số 54/2015/TT- BYT ngày 28/12/2015 của Bộ Y tế về việc hướng dẫn chế độ thông tin báo cáo và khai báo bệnh, dịch bệnh truyền nhiễm.

1.7. Bố trí kinh phí để triển khai đồng bộ, hiệu quả các hoạt động phòng, chống bệnh Dại trên người, động vật theo quy định; huy động sự tham gia của các ban, ngành, đoàn thể, cộng đồng, xã hội trong công tác phòng, chống bệnh Dại.

2. Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur, Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế

2.1. Các Viện Vệ sinh dịch tễ/Pasteur

- Thực hiện đầy đủ, hiệu quả các nội dung trong Chương trình quốc gia phòng, chống bệnh Dại, giai đoạn 2022-2030 ban hành kèm theo Quyết định số 2151/QĐ- TTg ngày 21/12/2021 của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch số 1501/KH-BYT ngày 23/10/2025 của Bộ Y tế về việc Hưởng ứng Ngày Thế giới phòng chống bệnh Dại lần thứ 19 (28/9/2025).

- Tăng cường giám sát, phát hiện sớm và điều tra ổ dịch bệnh Dại trên người và động vật tại các địa phương thuộc khu vực phụ trách; phối hợp chặt chẽ với các cơ quan thú y, Trung tâm kiểm soát bệnh tật trong việc thu thập, xác minh, và báo cáo kịp thời các ca bệnh, tử vong do Dại.

- Đôn đốc, hướng dẫn các địa phương thực hiện đúng quy trình xử lý ổ dịch và tiêm phòng vắc xin Dại cho người bị phơi nhiễm, đảm bảo cung ứng đầy đủ vắc xin và huyết thanh kháng Dại, đặc biệt tại các khu vực có nguy cơ cao, vùng sâu, vùng xa.

- Phối hợp và hỗ trợ địa phương triển khai hoạt động truyền thông nguy cơ và nâng cao nhận thức cộng đồng về phòng, chống bệnh Dại, tập trung vào việc quản lý, tiêm phòng Dại cho chó, mèo; hướng dẫn người dân chủ động đến cơ sở y tế khi bị động vật cắn hoặc tiếp xúc nghi ngờ phơi nhiễm.

- Định kỳ tổng hợp, báo cáo tình hình bệnh Dại và kết quả thực hiện các hoạt động phòng chống theo quy định và tham mưu, đề xuất các giải pháp kịp thời về Bộ Y tế.

2.2. Các Bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế

- Tăng cường công tác thu dung, cấp cứu, điều trị người bị bệnh Dại hoặc nghi ngờ mắc bệnh; bảo đảm đủ thuốc, trang thiết bị và thực hiện đúng hướng dẫn chẩn đoán, điều trị bệnh Dại.

- Phối hợp với y tế dự phòng trong giám sát, báo cáo ca bệnh, tử vong do bệnh Dại và cung cấp thông tin phục vụ điều tra, xử lý ổ dịch.

- Đẩy mạnh tư vấn, hướng dẫn người dân chủ động phòng bệnh, đặc biệt tiêm vắc xin phòng Dại kịp thời sau khi bị động vật cắn.

Trân trọng cảm ơn./.

PHỤ LỤC: KHUYẾN CÁO VÀ THÔNG ĐIỆP PHÒNG CHỐNG BỆNH DẠI

I. Khuyến cáo phòng chống bệnh Dại

1. Phòng tránh không để động vật cắn người.

2. Khi bị động vật cắn phải rửa ngay vết thương và đến ngay cơ sở y tế để được khám và tư vấn tiêm vắc xin phòng Dại.

3. Tiêm vắc xin phòng Dại ngay cho người bị chó mèo cắn là biện pháp hiệu quả nhất để phòng chống bệnh Dại cho người.

4. Nghiêm cấm các tổ chức, cá nhân sử dụng các biện pháp chuyên môn, kỹ thuật y tế chưa được công nhận (bài thuốc đông y, cổ truyền, gia truyền), hoạt động mê tín dị đoan để khám, điều trị cho người bị bệnh dại hoặc người bị chó, mèo cắn.

5. Tiêm vắc xin phòng bệnh Dại cho đàn chó, mèo nuôi là biện pháp rất quan trọng và hiệu quả để phòng bệnh cho người.

6. Đảm bảo chó, mèo nuôi được tiêm phòng đầy đủ theo hướng dẫn của ngành thú y.

7. Hưởng ứng ngày thế giới phòng chống bệnh Dại lần thứ 19, ngày 28/9/2025 hãy “hành động ngay, vì bạn, vì tôi và vì cộng đồng”

II. Các thông điệp chính cho cộng đồng

1. Bệnh Dại rất nguy hiểm, hãy tiêm phòng đầy đủ cho chó, mèo và chủ động phòng tránh không để bị chó mèo cắn.

2. Bị chó, mèo cắn, hãy rửa vết thương và đến ngay cơ sở y tế

3. Đi tiêm vắc xin phòng Dại ngay khi bị chó, mèo cắn.

4. Tiêm vắc xin là biện pháp quan trọng nhất để phòng bệnh Dại

5. Vắc xin phòng Dại an toàn, hiệu quả và cần được tiêm đủ liều, đúng lịch.

6. Tuyệt đối không sử dụng các biện pháp chưa được y học công nhận để khám, điều trị cho người bị bệnh Dại hoặc người bị chó, mèo cắn.

7. Tiêm phòng bệnh Dại cho chó, mèo - Bảo vệ cả gia đình bạn và cả cộng đồng

8. Hãy tiêm vắc xin phòng Dại cho chó, mèo định kỳ hằng năm.

9. Không thả rông, không nuôi chó, mèo không rõ nguồn gốc.

10.Chó, mèo ra đường phải có xích và rọ mõm, không để chó, mèo cắn người.

11.Quản lý vật nuôi có trách nhiệm là bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

12.Các hộ gia đình nuôi chó, mèo phải khai báo với chính quyền địa phương và thực hiện tiêm vắc xin phòng bệnh Dại theo quy định