Công văn 21279/CHQ-GSQL năm 2025 về vướng mắc kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm do Cục Hải quan ban hành

Kính gửi: Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế.

Thời gian qua, Cục Hải quan nhận được một số vướng mắc liên quan đến kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm của một số doanh nghiệp, Hải quan địa phương, Cục Hải quan xin trao đổi với Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế nội dung như sau:

1. Vướng mắc về việc xác định hàng hóa phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT:

1.1. Mặt hàng chất hỗ trợ chế biến thực phẩm:

Công ty cổ phần hoá chất Phú Hưng Thịnh (Công ty) khai báo nhập khẩu mặt hàng chất hỗ trợ chế biến thực phẩm T-40 FILLET, mã HS số 3824.99.70, có thành phần: nước, Hydro peroxide, acid citric, acid phosphoric. Trong đó “acid citric” và “acid phosphoric” thuộc Danh mục hàng hóa phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT của Bộ Y tế.

Công ty đã liên hệ với cơ quan kiểm tra nhà nước được Bộ Y tế chỉ định là Công ty TNHH giám định Vinacontrol TP. HCM và được trả lời tại công văn số 373/CV-B4/2025 ngày 18/06/2025 như sau: Sản phẩm Công ty nhập khẩu không thuộc Danh mục các sản phẩm kiểm ATTP theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT do mã HS số 3824.99.70 tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT chỉ áp dụng cho các sản phẩm Sucroglycerid, Siro polyglycitol, siro maltitol; mục đích sử dụng làm chất hỗ trợ chế biến cũng không thuộc danh mục kiểm tra ATTP nhập khẩu theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT. Do đó, Công ty TNHH Vinacontrol TP. Hồ Chí Minh không tiếp nhận đăng ký kiểm tra thực phẩm nhập khẩu đối với mặt hàng của Công ty nhập khẩu.

Tại khoản 5 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT quy định: “Đối với Phụ gia thực phẩm hỗn hợp mà thành phần có từ hai (02) chất phụ gia thực phẩm trở lên có tên trong Danh mục, mã HS của hàng hóa được xác định theo sáu (06) quy tắc phân loại tổng quát ban hành kèm theo Thông tư số 31/2022/TT-BTC ngày 08 tháng 6 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.”

Do vậy, Cục Hải quan đề nghị Cục An toàn thực phẩm có ý kiến đối với sản phẩm “chất hỗ trợ chế biến thực phẩm T-40 FILLET” nêu trên của Công ty có thành phần từ 02 chất phụ gia thực phẩm có trong Danh mục ban hành kèm theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT thì có phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm nhập khẩu hay không và có văn bản hướng dẫn chung đối với khoản 5 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT để doanh nghiệp và các cơ quan liên quan thực hiện thống nhất.

1.2. Mặt hàng chiết xuất tinh dầu thông đỏ của Công ty TNHH DKSH Performange Materials Việt Nam:

* Nội dung vướng mắc:

Công ty TNHH DKSH Performance Materials Việt Nam làm thủ tục nhập khẩu lô hàng “Nguyên liệu thực phẩm: Chiết suất thông đỏ (Pycnogenoly)”. Công ty đã nộp hồ sơ đăng ký kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại cơ quan kiểm tra nhà nước do Bộ Y tế chỉ định và Cổng thông tin một cửa quốc gia tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhận được phản hồi như sau:

- Cơ quan kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm do Bộ Y tế chỉ định đã từ chối và không tiếp nhận hồ sơ với lý do: Công văn số 1012/ATTP-SP của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế ngày 14/5/2025 có quy định: “Trường hợp sản phẩm có tên trong Danh mục của Thông tư số 15/2024/TT-BYT dùng làm nguyên liệu thực phẩm, không nhằm mục đích làm phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm thì không thuộc đối tượng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT”. Hàng hóa Công ty nhập khẩu là “nguyên liệu thực phẩm”, không nhằm mục đích sử dụng làm phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm. Do đó, hàng hóa này không thuộc đối tượng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT.

- Trạm kiểm dịch Tân Sơn Nhất phản hồi từ chối nhận hồ sơ với lý do: Sản phẩm theo tiêu chuẩn nhà sản xuất để làm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ do đó không thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

* Ý kiến của Cục Hải quan:

Điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT quy định “b) Hàng hóa có tên trong Danh mục nhưng không nhằm mục đích sử dụng làm thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm”. Qua rà soát, không có quy định về “nguyên liệu thực phẩm” và không có quy định “nguyên liệu thực phẩm” không phải là “thực phẩm”. Mặt khác, theo điểm 2 mục XVII Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP thì các sản phẩm từ thực vật đã qua sơ chế, chế biến, trừ các sản phẩm dược liệu, thực phẩm chức năng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, không loại trừ nguyên liệu thực phẩm làm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ. Như vậy, nội dung hướng dẫn tại công văn số 1012/ATTP-SP của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế và ý kiến trả lời của các cơ quan quản lý chuyên ngành vẫn còn có nội dung chưa phù hợp với quy định tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT dẫn trên.

Do vậy, đề nghị Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế có ý kiến về các nội dung sau:

(i) Mặt hàng “Nguyên liệu thực phẩm: Chiết xuất thông đỏ (Pycnogenoly)” thuộc phạm vi quản lý của Bộ nào? Trường hợp thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế thì mặt hàng này có phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT hay không?

(ii) Để tránh phát sinh vướng mắc, đề nghị Cục An toàn thực phẩm rà soát, làm rõ hướng dẫn tại công văn số 1012/ATTP-SP ngày 14/5/2025 của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế có hướng dẫn: “Trường hợp sản phẩm có tên trong Danh mục của Thông tư số 15/2024/TT-BYT dùng làm nguyên liệu thực phẩm, không nhằm mục đích làm phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm thì không thuộc đối tượng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT” thì có bao gồm sản phẩm có tên trong Danh mục của Thông tư số 15/2024/TT-BYT dùng làm thực phẩm hay không?

1.3. Mặt hàng màng bọc thực phẩm PVC:

Ngày 26/6/2025, Cục Hải quan nhận được công văn số 886/ATTP-KN ngày 26/4/2025 của Cục An toàn thực phẩm, theo đó chỉ đề cập đến sản phẩm màng bọc bằng nhựa tổng hợp, không đề cập đến màng bọc PVC.

Do vậy, để có cơ sở hướng dẫn cơ quan Hải quan địa phương và doanh nghiệp thực hiện, đề nghị Cục An toàn thực phẩm có ý kiến về việc màng bọc thực phẩm PVC có phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT hay không (đã nêu tại văn bản số 7610/CHQ-GSQL ngày 03/06/2025 của Cục Hải quan).

2. Vướng mắc về việc miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm:

- Cục Hải quan nhận được văn bản số 746/CCPT-ATTP ngày 18/6/2025 của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường - Bộ Nông nghiệp và Môi trường và vướng mắc của hải quan địa phương (4811/HQKV3-NVHQ ngày 05/08 của Chi cục Hải quan khu vực III) và của doanh nghiệp (số 22072025/CV-MORI ngày 22/7/2025 của Công ty cổ phần Morinaga Nutritional Foods Việt Nam, số 30/2025/CV-UNIHEALTH ngày 14/8/2025 của Công ty TNHH đầu tư và quốc tế Unihealth) về trường hợp miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP.

- Theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP thì “Sản phẩm, nguyên liệu sản xuất, nhập khẩu chỉ dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân không tiêu thụ tại thị trường trong nước” được miễn thực hiện thủ tục tự công bố sản phẩm, miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.

- Liên quan đến quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, tại Hội nghị phổ biến Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh ngày 6/3/2018, một số doanh nghiệp đã phản ánh về việc có đơn vị hải quan yêu cầu doanh nghiệp phải công bố, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với nguyên liệu phục vụ sản xuất nội bộ. Tại Hội nghị trên, đại diện Bộ Y tế (Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm) có làm rõ như sau: Sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP bao gồm sản xuất ra sản phẩm để tiêu thụ tại thị trường trong nước, sản phẩm đầu ra tiêu thụ tại thị trường trong nước đã được kiểm soát về an toàn thực phẩm theo quy định đối với hàng hóa tiêu thụ trong nước. Do vậy, theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP thì nguyên liệu nhập khẩu dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân (nguyên liệu này không tiêu thụ tại thị trường trong nước) thuộc diện miễn kiểm tra nhà nước và miễn tự công bố. Khi nhập khẩu doanh nghiệp khai báo, chịu trách nhiệm về mục đích nhập khẩu sản phẩm, nguyên liệu, cam kết không nhập khẩu sản phẩm, nguyên liệu để trực tiếp tiêu thụ tại thị trường trong nước.

- Căn cứ theo Điều 61 Luật An toàn thực phẩm giao Bộ Y tế chịu trách nhiệm về quản lý an toàn thực phẩm, Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) đã căn cứ ý kiến nêu trên của đại diện Bộ Y tế để hướng dẫn Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện thống nhất như sau: Theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, hàng hóa là nguyên liệu, vật tư do doanh nghiệp nhập khẩu trực tiếp phục vụ sản xuất (bao gồm: sản xuất để xuất khẩu hoặc sản xuất để tiêu thụ nội địa hoặc gia công cho đối tác nước ngoài thuộc diện miễn thủ tục tự công bố sản phẩm, miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.

- Nội dung này đã được Bộ Tài chính trao đổi với 03 Bộ quản lý chuyên ngành tại văn bản số 332/BTC-TCHQ ngày 23/03/2018, 12657/BTC-TCHQ ngày 15/10/2018 và nhận được ý kiến thống nhất của Bộ Công Thương tại văn bản số 2894/BCT-KHCN ngày 13/4/2018, Bộ Y tế tại văn bản số 6329/BYT-ATTP ngày 24/10/2018: Quy định này nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tránh trường hợp một thanh socola sản xuất ra cần 12 giấy phép con như một số doanh nghiệp kiến nghị. Riêng Bộ Nông nghiệp và Môi trường có ý kiến khác nhau giữa các lần tham gia ý kiến, cụ thể:

(i) Tại văn bản số 2707/BNN-QLCL ngày 10/04/2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhất trí với hướng dẫn nêu trên của Tổng cục Hải quan.

Kính gửi: Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế.

Thời gian qua, Cục Hải quan nhận được một số vướng mắc liên quan đến kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm của một số doanh nghiệp, Hải quan địa phương, Cục Hải quan xin trao đổi với Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế nội dung như sau:

1. Vướng mắc về việc xác định hàng hóa phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT:

1.1. Mặt hàng chất hỗ trợ chế biến thực phẩm:

Công ty cổ phần hoá chất Phú Hưng Thịnh (Công ty) khai báo nhập khẩu mặt hàng chất hỗ trợ chế biến thực phẩm T-40 FILLET, mã HS số 3824.99.70, có thành phần: nước, Hydro peroxide, acid citric, acid phosphoric. Trong đó “acid citric” và “acid phosphoric” thuộc Danh mục hàng hóa phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT của Bộ Y tế.

Công ty đã liên hệ với cơ quan kiểm tra nhà nước được Bộ Y tế chỉ định là Công ty TNHH giám định Vinacontrol TP. HCM và được trả lời tại công văn số 373/CV-B4/2025 ngày 18/06/2025 như sau: Sản phẩm Công ty nhập khẩu không thuộc Danh mục các sản phẩm kiểm ATTP theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT do mã HS số 3824.99.70 tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT chỉ áp dụng cho các sản phẩm Sucroglycerid, Siro polyglycitol, siro maltitol; mục đích sử dụng làm chất hỗ trợ chế biến cũng không thuộc danh mục kiểm tra ATTP nhập khẩu theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT. Do đó, Công ty TNHH Vinacontrol TP. Hồ Chí Minh không tiếp nhận đăng ký kiểm tra thực phẩm nhập khẩu đối với mặt hàng của Công ty nhập khẩu.

Tại khoản 5 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT quy định: “Đối với Phụ gia thực phẩm hỗn hợp mà thành phần có từ hai (02) chất phụ gia thực phẩm trở lên có tên trong Danh mục, mã HS của hàng hóa được xác định theo sáu (06) quy tắc phân loại tổng quát ban hành kèm theo Thông tư số 31/2022/TT-BTC ngày 08 tháng 6 năm 2022 của Bộ trưởng Bộ Tài chính về việc ban hành Danh mục hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu Việt Nam.”

Do vậy, Cục Hải quan đề nghị Cục An toàn thực phẩm có ý kiến đối với sản phẩm “chất hỗ trợ chế biến thực phẩm T-40 FILLET” nêu trên của Công ty có thành phần từ 02 chất phụ gia thực phẩm có trong Danh mục ban hành kèm theo Thông tư số 15/2024/TT-BYT thì có phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm nhập khẩu hay không và có văn bản hướng dẫn chung đối với khoản 5 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT để doanh nghiệp và các cơ quan liên quan thực hiện thống nhất.

1.2. Mặt hàng chiết xuất tinh dầu thông đỏ của Công ty TNHH DKSH Performange Materials Việt Nam:

* Nội dung vướng mắc:

Công ty TNHH DKSH Performance Materials Việt Nam làm thủ tục nhập khẩu lô hàng “Nguyên liệu thực phẩm: Chiết suất thông đỏ (Pycnogenoly)”. Công ty đã nộp hồ sơ đăng ký kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại cơ quan kiểm tra nhà nước do Bộ Y tế chỉ định và Cổng thông tin một cửa quốc gia tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, nhận được phản hồi như sau:

- Cơ quan kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm do Bộ Y tế chỉ định đã từ chối và không tiếp nhận hồ sơ với lý do: Công văn số 1012/ATTP-SP của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế ngày 14/5/2025 có quy định: “Trường hợp sản phẩm có tên trong Danh mục của Thông tư số 15/2024/TT-BYT dùng làm nguyên liệu thực phẩm, không nhằm mục đích làm phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm thì không thuộc đối tượng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT”. Hàng hóa Công ty nhập khẩu là “nguyên liệu thực phẩm”, không nhằm mục đích sử dụng làm phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm. Do đó, hàng hóa này không thuộc đối tượng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT.

- Trạm kiểm dịch Tân Sơn Nhất phản hồi từ chối nhận hồ sơ với lý do: Sản phẩm theo tiêu chuẩn nhà sản xuất để làm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ do đó không thuộc quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

* Ý kiến của Cục Hải quan:

Điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT quy định “b) Hàng hóa có tên trong Danh mục nhưng không nhằm mục đích sử dụng làm thực phẩm, phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm”. Qua rà soát, không có quy định về “nguyên liệu thực phẩm” và không có quy định “nguyên liệu thực phẩm” không phải là “thực phẩm”. Mặt khác, theo điểm 2 mục XVII Phụ lục III ban hành kèm theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP thì các sản phẩm từ thực vật đã qua sơ chế, chế biến, trừ các sản phẩm dược liệu, thực phẩm chức năng thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nông nghiệp và Môi trường, không loại trừ nguyên liệu thực phẩm làm thực phẩm bảo vệ sức khoẻ. Như vậy, nội dung hướng dẫn tại công văn số 1012/ATTP-SP của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế và ý kiến trả lời của các cơ quan quản lý chuyên ngành vẫn còn có nội dung chưa phù hợp với quy định tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT dẫn trên.

Do vậy, đề nghị Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế có ý kiến về các nội dung sau:

(i) Mặt hàng “Nguyên liệu thực phẩm: Chiết xuất thông đỏ (Pycnogenoly)” thuộc phạm vi quản lý của Bộ nào? Trường hợp thuộc phạm vi quản lý của Bộ Y tế thì mặt hàng này có phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT hay không?

(ii) Để tránh phát sinh vướng mắc, đề nghị Cục An toàn thực phẩm rà soát, làm rõ hướng dẫn tại công văn số 1012/ATTP-SP ngày 14/5/2025 của Cục An toàn thực phẩm - Bộ Y tế có hướng dẫn: “Trường hợp sản phẩm có tên trong Danh mục của Thông tư số 15/2024/TT-BYT dùng làm nguyên liệu thực phẩm, không nhằm mục đích làm phụ gia thực phẩm, chất hỗ trợ chế biến thực phẩm thì không thuộc đối tượng kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại điểm b khoản 4 Điều 3 Thông tư số 15/2024/TT-BYT” thì có bao gồm sản phẩm có tên trong Danh mục của Thông tư số 15/2024/TT-BYT dùng làm thực phẩm hay không?

1.3. Mặt hàng màng bọc thực phẩm PVC:

Ngày 26/6/2025, Cục Hải quan nhận được công văn số 886/ATTP-KN ngày 26/4/2025 của Cục An toàn thực phẩm, theo đó chỉ đề cập đến sản phẩm màng bọc bằng nhựa tổng hợp, không đề cập đến màng bọc PVC.

Do vậy, để có cơ sở hướng dẫn cơ quan Hải quan địa phương và doanh nghiệp thực hiện, đề nghị Cục An toàn thực phẩm có ý kiến về việc màng bọc thực phẩm PVC có phải kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm theo quy định tại Thông tư số 15/2024/TT-BYT hay không (đã nêu tại văn bản số 7610/CHQ-GSQL ngày 03/06/2025 của Cục Hải quan).

2. Vướng mắc về việc miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm:

- Cục Hải quan nhận được văn bản số 746/CCPT-ATTP ngày 18/6/2025 của Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường - Bộ Nông nghiệp và Môi trường và vướng mắc của hải quan địa phương (4811/HQKV3-NVHQ ngày 05/08 của Chi cục Hải quan khu vực III) và của doanh nghiệp (số 22072025/CV-MORI ngày 22/7/2025 của Công ty cổ phần Morinaga Nutritional Foods Việt Nam, số 30/2025/CV-UNIHEALTH ngày 14/8/2025 của Công ty TNHH đầu tư và quốc tế Unihealth) về trường hợp miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm tại khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP.

- Theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP thì “Sản phẩm, nguyên liệu sản xuất, nhập khẩu chỉ dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân không tiêu thụ tại thị trường trong nước” được miễn thực hiện thủ tục tự công bố sản phẩm, miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.

- Liên quan đến quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, tại Hội nghị phổ biến Nghị định số 15/2018/NĐ-CP ngày 02/02/2018 tổ chức tại TP. Hồ Chí Minh ngày 6/3/2018, một số doanh nghiệp đã phản ánh về việc có đơn vị hải quan yêu cầu doanh nghiệp phải công bố, kiểm tra an toàn thực phẩm đối với nguyên liệu phục vụ sản xuất nội bộ. Tại Hội nghị trên, đại diện Bộ Y tế (Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm) có làm rõ như sau: Sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP bao gồm sản xuất ra sản phẩm để tiêu thụ tại thị trường trong nước, sản phẩm đầu ra tiêu thụ tại thị trường trong nước đã được kiểm soát về an toàn thực phẩm theo quy định đối với hàng hóa tiêu thụ trong nước. Do vậy, theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP thì nguyên liệu nhập khẩu dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân (nguyên liệu này không tiêu thụ tại thị trường trong nước) thuộc diện miễn kiểm tra nhà nước và miễn tự công bố. Khi nhập khẩu doanh nghiệp khai báo, chịu trách nhiệm về mục đích nhập khẩu sản phẩm, nguyên liệu, cam kết không nhập khẩu sản phẩm, nguyên liệu để trực tiếp tiêu thụ tại thị trường trong nước.

- Căn cứ theo Điều 61 Luật An toàn thực phẩm giao Bộ Y tế chịu trách nhiệm về quản lý an toàn thực phẩm, Tổng cục Hải quan (nay là Cục Hải quan) đã căn cứ ý kiến nêu trên của đại diện Bộ Y tế để hướng dẫn Cục Hải quan các tỉnh, thành phố thực hiện thống nhất như sau: Theo quy định tại khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP, hàng hóa là nguyên liệu, vật tư do doanh nghiệp nhập khẩu trực tiếp phục vụ sản xuất (bao gồm: sản xuất để xuất khẩu hoặc sản xuất để tiêu thụ nội địa hoặc gia công cho đối tác nước ngoài thuộc diện miễn thủ tục tự công bố sản phẩm, miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.

- Nội dung này đã được Bộ Tài chính trao đổi với 03 Bộ quản lý chuyên ngành tại văn bản số 332/BTC-TCHQ ngày 23/03/2018, 12657/BTC-TCHQ ngày 15/10/2018 và nhận được ý kiến thống nhất của Bộ Công Thương tại văn bản số 2894/BCT-KHCN ngày 13/4/2018, Bộ Y tế tại văn bản số 6329/BYT-ATTP ngày 24/10/2018: Quy định này nhằm tạo thuận lợi cho doanh nghiệp, tránh trường hợp một thanh socola sản xuất ra cần 12 giấy phép con như một số doanh nghiệp kiến nghị. Riêng Bộ Nông nghiệp và Môi trường có ý kiến khác nhau giữa các lần tham gia ý kiến, cụ thể:

(i) Tại văn bản số 2707/BNN-QLCL ngày 10/04/2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn nhất trí với hướng dẫn nêu trên của Tổng cục Hải quan.

(ii) Tại văn bản số 8367/BNN-QLCL ngày 25/10/2018, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có ý kiến:

“Căn cứ khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP: Sản phẩm, nguyên liệu sản xuất, nhập khẩu chỉ dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân không tiêu thụ tại thị trường trong nước được miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm (trừ trường hợp có cảnh báo về an toàn thực phẩm).

Như vậy, nguyên liệu nhập khẩu dùng phục vụ cho việc sản xuất, gia công sản phẩm và tiêu thụ tại thị trường trong nước thì không thuộc đối tượng miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thống nhất việc miễn thủ tục công bố chất lượng đối với đối tượng nêu trên khi nhập khẩu.

Đề nghị Quý Bộ tham vấn ý kiến của Bộ Y tế (chủ trì soạn thảo Nghị định) để có giải thích thống nhất nội dung của Nghị định 15/2018/NĐ-CP.”

(iii) Ngày 18/6/2025, Cục Chất lượng, Chế biến và Phát triển thị trường - Bộ Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục có ý kiến tại văn bản số 746/CCPT-ATTP ngày 18/6/225 về việc miễn kiểm tra ATTP như sau: Tại văn bản số 8367/BNN-QLCL ngày 25/10/2018 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) gửi Bộ Tài chính đã nêu rõ: Sản phẩm, nguyên liệu sản xuất, nhập khẩu chỉ dùng để sản xuất, gia công hàng xuất khẩu hoặc phục vụ cho việc sản xuất nội bộ của tổ chức, cá nhân không tiêu thụ tại thị trường trong nước thuộc đối tượng miễn kiểm tra nhà nước theo quy tại khoản 7 Điều 13 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP. Do vậy, nguyên liệu sản xuất, nhập khẩu dùng để sản xuất, gia công sản phẩm và tiêu thụ tại thị trường trong nước thì không thuộc đối tượng miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.

- Tại cuộc họp do Bộ Y tế chủ trì sáng ngày 28/8/2025 về giải quyết các vướng mắc về kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm nhập khẩu, đại diện các Bộ có ý kiến về khoản 7 Điều 13 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP như sau:

Đại diện Bộ Y tế: Nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất ra sản phẩm mà sản phẩm này tiêu thụ tại thị trường nội địa thì nguyên liệu nhập khẩu được miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm, sản phẩm tiêu thụ tại thị trường nội địa thực hiện kiểm tra nhà nước về ATTP như đối với hàng hóa trong nước

Đại diện Bộ Nông nghiệp và Môi trường: Nguyên liệu nhập khẩu để sản xuất ra sản phẩm mà sản phẩm này tiêu thụ tại thị trường nội địa thì nguyên liệu nhập khẩu không được miễn kiểm tra nhà nước về an toàn thực phẩm.

Như vậy, ý kiến của Bộ Y tế và Bộ Nông nghiệp và Môi trường đối với nội dung quy định tại khoản 7 Điều 13 Nghị định số 15/2018/NĐ-CP chưa thống nhất, đồng thời cũng không có sự thống nhất trong các văn bản của Bộ Nông nghiệp và Môi trường về nội dung này.

Do vậy, để đảm bảo cách hiểu thống nhất, tránh mâu thuẫn giữa các cơ quan quản lý về an toàn thực phẩm, căn cứ quy định tại Điều 61 Luật An toàn thực phẩm, đề nghị Cục An toàn thực phẩm tham mưu Bộ Y tế có văn bản hướng dẫn thống nhất cách hiểu nội dung khoản 2 Điều 4, khoản 7 Điều 13 Nghị định 15/2018/NĐ-CP.

Trân trọng cảm ơn sự phối hợp của Quý Cơ quan./.

(Gửi kèm các văn bản: số 1103/HQKV15-NV ngày 30/6/2025 của Chi cục Hải quan khu vực XV, số 538/DKSHPM-TCHQ/2025-PM ngày 04/08/2025 của Công ty TNHH DKSH Performance Materials Việt Nam, số 22072025/CV-MORI ngày 22/7/2025 của Công ty cổ phần Morinaga Nutritional Foods Việt Nam, số 30/2025/CV-UNIHEALTH ngày 14/8/2025 của Công ty TNHH đầu tư và quốc tế Unihealth)